Common Law (in de meeste Engelstalige landen) en Civil Law (in de meeste andere landen) verschillen in twee belangrijke opzichten: ten eerste verkiest Civil Law “algemeenheid”,
terwijl Common Law zich veel meer richt op afzonderlijke gevallen (denk aan het belang van Case Law waarbij de jurisprudentie van groot belang is).
Ten tweede (en daar direct uit voortvloeiend) is het uitgangspunt van een juridisch schrijver in de Civil Law-traditie om zo goed en zo eenduidig mogelijk begrepen te worden door de bredere samenleving terwijl Common Law-schrijvers er voornamelijk op uit zijn om door andere juristen begrepen te worden.
Dat zegt tenminste Vitaj Bhatia, professor Toegepaste Taalkunde aan de Australische Macquarie University. In zijn bijdrage aan het boek Legal Discourse across Cultures and Systems schrijft hij (o.m.) dat er zelfs binnen één en hetzelfde rechtssysteem verschillende interpretaties zijn van bepaalde juridische concepten; zo verschilt de Australische interpretatie van confidentiality nogal van de Amerikaanse. Dit om te benadrukken dat niet alleen de taal, of niet alleen het rechtssysteem van belang is, maar óók de culturele bodem waar woorden wortel in schieten. We komen hier later nog wel eens op terug.
We hebben in deze serie blogs keer op keer laten zien hoe lastig het kan zijn om Legal English te schrijven: woorden betekenen soms iets anders in Legal English dan in “normaal” Engels; de regels van de interpunctie (gebruik van komma’s!) kunnen een andere interpretatie aan bijv. een contract geven; er is een grote voorkeur voor zgn. archaïsmen omdat men denkt dat die een, door case law ingegeven, vaststaande juridische betekenis hebben; er wordt veel vaker dan in “normaal” Engels gebruik gemakt van de passieve vorm, etc. etc.
Over een ander aspect van Legal English hebben we het hier nog niet gehad, nl. de neiging van Engelstalige juristen om het grammaticale onderwerp van een zin vaak zo laat mogelijk te laten verschijnen. In de meeste (Westerse) talen begint de zin met het onderwerp (Subject) en wordt dan gevolgd door het werkwoord (Verb), het lijdend voorwerp (Subject) en dan de rest, (S-V-O-M-P-T, zie bijv. hier of hier). Zinnen hoéven niet per se met het Subject te beginnen (in het Nederlands krijg je dan inversie: het omdraaien van Subject en Verb, in het Engels een komma net vóór het Subject), maar voor het beste en snelste begrip van een zin is het zaak om dat Subject zo snel mogelijk te noemen.
Legal English wijkt daar significant van af. En het Engels heeft allerlei mogelijkheden om daar ook inderdaad van af te kúnnen wijken. Zo beginnen Legal English-zinnen vér bovengemiddeld vaak met –-ing of –ed woorden: Recognizingthat effective implementation of the Convention on the Elimination of Discrimination against Women would contribute to […], the Board has decided that…. Of anders: Concerned that violence against women is an obstacle to the achievement of equality, development and peace, the Board has decided that…. Christopher Williams schrijft in Tradition and Change in Legal English dat die voorkeur voortkomt uit de wens van de schrijver om te laten zien dat het een autoriteit, “de wet”, is die spreekt.
Daarnaast maakt Legal English veel vaker dan het “normale” Engels gebruik van allerlei bijwoordelijke bepalingen aan het begin van een zin: In addition to the decisions that were taken during the aforementioned period, the Boardhas decided that…, maar dat bewaren we voor een volgende keer.
Om terug te keren naar Vitaj Bhatia: The main motivation for the pre-positioning of the case description comes from the requirement that very few legislative statement are of universal application and it is crucial for the writer to specify the kind of case description(s) to which the rule applies.
Of dit allemaal een goed idee is, valt nog te bezien. De aanhangers van Plain English beweren dat juridische documenten heel goed geschreven kunnen worden in “normaal” Engels. De tegenstanders (de ‘preciezen’) beweren juist dat de volledige trukendoos van grammaticale, linguïstische en stilistische uitvindingen gebruikt moet worden om op die manier nauwkeurige en voor slechts één interpretatie vatbare juridische teksten te schrijven.
The Saga Continues…
