De Nederlandse Orde van Advocaten betoont zich kritisch over het wetsvoorstel Tijdelijke wet maatregelen COVID-19. Volgens het College voor de Rechten van de Mens kleven ‘mensenrechtelijke risico’s’ aan de wet.
De wet is bedoeld om voor langere termijn een juridische basis te creëren voor coronamaatregelen in de anderhalvemetersamenleving. Deze zijn nu gebaseerd op noodverordeningen.
Wetgeving niet nodig
In de ogen van de Orde zijn zowel wat betreft omvang, proportionaliteit als effectiviteit de nodige vraagtekens bij het voorstel te plaatsen, zo blijkt uit een advies aan minister Grapperhaus.
Het wetsvoorstel maakt het volgens de Orde mogelijk om “te veel en te vergaande beperkingen van grondrechten en vrijheden voor een onbepaalde periode normaal te maken. Dergelijke ingrijpende beperkingen van bewegings- en vergadervrijheden zijn niet normaal, en behoren dat ook niet te zijn in een democratische samenleving”.
Volgens de Orde is nieuwe wetgeving niet nodig, noodverordeningen zouden genoeg ruimte bieden. Verder vraagt zij in het advies onder meer aandacht voor de voorgestelde straffen, die de toets van proportionaliteit volgens de Orde in veel gevallen niet kunnen doorstaan.
Risico’s
Het College voor de Rechten van de Mens noemt het wetsvoorstel een noodzakelijke en belangrijke stap vooruit, maar stelt dat het nog niet zonder mensenrechtelijke risico’s is. In een advies aan de minister noemt het College een aantal aandachtspunten.
Zo vindt het College dat beperkingen van mensenrechten als bewegingsvrijheid, het recht op privéleven, de vrijheid van vergadering en betoging en de godsdienstvrijheid niet verder mogen gaan dan echt noodzakelijk om verspreiding van het coronavirus te voorkomen. “Als er minder ingrijpende maatregelen mogelijk zijn waarmee de overheid de volksgezondheid voldoende beschermt, dan moet de overheid daarvoor kiezen.” De wetgever benoemt dit wel in de toelichting bij het wetsvoorstel, maar het College adviseert deze afweging concreter en preciezer te maken, door uitvoeriger te onderbouwen waarom de voorgestelde maatregelen noodzakelijk zijn.
