Leken reageren heftiger op emotionele verhalen dan rechters en officieren van justitie. Dat geldt zowel voor positieve als negatieve emoties. Dat blijkt uit het promotieonderzoek van Alice Bosma, dat ze op vrijdag 8 februari verdedigt aan Tilburg University.
Schadevergoeding
Rechters houden voortdurend rekening met de belangen van alle betrokkenen, vooral ook van de verdachte. Officieren van justitie zijn doorgaans gericht op het vertalen van het slachtofferverhaal naar een juridisch relevant verhaal, zoals het eisen van een schadevergoeding.
Bosma stelt dat secundair slachtofferschap (als een slachtoffer zich na het incident niet gehoord voelt door instanties als politie, rechterlijke macht en verzekeringsmaatschappijen) kan worden voorkomen als leken en professionals zich beter bewust zijn van hun verwachtingen over de emoties van slachtoffers. Ook moeten die verwachtingen bespreekbaar worden gemaakt binnen juridische organisaties.
Emotionele verhalen
Bosma onderzocht hoe mensen reageren op emotionele verhalen van slachtoffers die in de rechtszaal spreekrecht uitoefenen. Daarbij maakte ze gebruik van de Belief in a Just World-theorie, die stelt dat mensen doorgaans uitgaan van het idee dat de wereld in principe rechtvaardig is. De theorie kan verklaren waarom mensen positief of negatief reageren als ze geconfronteerd worden met onrechtvaardigheid, zoals slachtofferschap. Bosma paste deze theorie toe op reacties op een emotioneel slachtofferverhaal van leken en strafrechters en officieren van justitie.
Negatieve reacties
Het onderzoek wijst uit dat zowel leken als juridische professionals het belangrijk vinden dat slachtoffers hun emoties kunnen uiten, bijvoorbeeld door gebruik te maken van het spreekrecht. Het aantal negatieve reacties op emoties blijft doorgaans beperkt.
