Leven in een rechtsstaat is wat anders dan toegang hebben tot de rechtsstaat

Wat hebben individuen nodig om toegang te krijgen tot de rechtsstaat? Cultureel, sociaal en economisch kapitaal. Universitair docent Nathalie Schnabl noemt deze middelen in haar proefschrift waarop zij 25 oktober promoveert aan de Open Universiteit.

Delen:

Leven in een rechtsstaat is wat anders dan toegang hebben tot de rechtsstaat - Mr. Online
Beeld: Depositphotos

Cultureel kapitaal betreft kennis en vaardigheden, sociaal kapitaal gaat over het hebben van een sociaal netwerk en economisch kapitaal is gewoon: geld. Er is steeds meer aandacht voor al deze middelen, maar Schnabl (1991) ziet in haar proefschrift nog wel verbeterpunten.

Sociale factoren in acht nemen

In dit onderzoek roept zij enkele schurende vragen op. Wat hebben individuen als voordeel dat zij in een rechtsstaat leven als zij niet de waarborgen van de rechtsstaat kunnen inroepen? Wat hebben zij aan het bestaan van een rechterlijke macht als zij niet daarheen kunnen door onvoldoende financiële middelen? Hoe kan het recht kenbaar of transparant zijn als individuen niet weten hoe en waar zij het recht kunnen raadplegen? Met andere woorden: de rechtsstaat kan alleen worden verwezenlijkt als sociale factoren, die de werking van de rechtsstaat beïnvloeden, in acht worden genomen.

Drempels

In haar proefschrift The social dimension of the rule of law concludeert Schnabl dat er steeds meer aandacht is voor het feit dat individuen drempels ervaren als zij de waarborgen van de rechtsstaat inroepen. Maar er zijn ook verbeterpunten. Omdat de zelfredzaamheid van individuen niet mag worden overschat, moet worden voorkomen dat ze van ‘het kastje naar de muur’ worden gestuurd en dat de kosten van gerechtelijke procedures individuen nog steeds kunnen afschrikken.

Permanent onderhoud

Op de website van de OU zegt Nathalie Schnabl: ‘De rechtsstaat is sinds de start van mijn promotieonderzoek steeds actueler geworden door gebeurtenissen als de Toeslagenaffaire (en het herstel voor gedupeerde ouders), de afhandeling van de aardbevingsschade in Groningen en de herziening van het stelsel van gesubsidieerde rechtsbijstand. Meer dan eens is duidelijk geworden dat de rechtsstaat permanent onderhoud nodig heeft om ervoor te zorgen dat individuen niet alleen leven in een rechtsstaat, maar ook toegang hebben tot de waarborgen van de rechtsstaat.’

Lees meer over:

Delen:

Het belangrijkste nieuws wekelijks in uw inbox?

Abonneer u op de Mr. nieuwsbrief: elke dinsdag rond de lunch een update van het nieuws van de afgelopen week, de laatste loopbaanwijzigingen en de recentste vacatures. Meld u direct aan en ontvang elke dinsdag de Mr. nieuwsbrief.

Scroll naar boven