In samenwerking met de Raad voor de rechtspraak onderzocht het WODC de capaciteitsbehoefte van de veiligheidsketen. De ramingen, die lopen tot en met 2027, zijn gemaakt met het Prognosemodel Justitiële Ketens en vormen de basis voor de begroting 2023. De ramingen zijn ‘beleidsneutraal’: de onderzoeker gaan uit van gelijkblijvend beleid, gebaseerd op gegevens tot en met 2020. De (verwachte) COVID-19-effecten zijn integraal in het model opgenomen. Vanaf 2023 en verder wordt aangenomen dat COVID-19 geen effect meer heeft op de justitiële ketens.
Strafrecht
De ramingen laten zien dat het aantal door de politie geregistreerde misdrijven de komende zes jaar met minder dan één procent per jaar toeneemt. In die periode stijgt het aantal geregistreerde verdachten met gemiddeld één procent per jaar, net als het aantal strafzaken bij de rechtbanken. Het aantal ondervonden delicten door slachtoffers neemt toe met gemiddeld drie procent per jaar.
De capaciteitsbehoefte van het gevangeniswezen neemt toe met gemiddeld drie procent per jaar: het aantal vrijheidsstraffen voor volwassenen stijgt maar de gemiddelde duur van vrijheidsstraffen voor volwassenen neemt af. De capaciteitsbehoefte van de forensisch psychiatrische centra stijgt jaarlijks met gemiddeld twee procent, evenveel als het aantal personen met reclasseringstoezicht.
De komende jaren neemt het aantal HALT-verwijzingen toe met gemiddeld zes procent per jaar. De instroom van taakstraffen bij de Raad voor de Kinderbescherming stijgt jaarlijks met vier procent. De capaciteitsbehoefte van de justitiële jeugdinrichtingen neemt toe met gemiddeld twee procent per jaar.
Civiel recht
De verwachting is dat het aantal civiele zaken bij de sector civiel van de rechtbanken zal toenemen met gemiddeld 2 procent per jaar. Het aantal dagvaardingen bij de sector kanton van de rechtbanken neemt jaarlijks toe met gemiddeld 5 procent, tegenover een afname van het aantal verzoekschriften met zo’n één procent. Bij de gerechtshoven lijkt dat andersom: nauwelijks méér dagvaardingen in handelszaken (plus één procent) maar aardig extra verzoekschriften in handelszaken (plus zes procent per jaar). Het aantal familiezaken daalt met één procent per jaar.
Bestuursrecht
Het WODC gaat ervan uit dat aantal belastingzaken (in eerste aanleg) de komende jaren afneemt met gemiddeld twee procent per jaar. Het aantal overige bestuurszaken neemt jaarlijks toe met gemiddeld twee procent. Het aantal belastingzaken bij het gerechtshof en de Hoge Raad volgt (met enige vertragingen) de dalende trend bij de rechtbanken.
Lees hier het rapport Capaciteitsbehoefte Justitiële Ketens.
