Rechtbanken staan voor grote uitdagingen. Door hoge kosten en ingewikkelde procedures is de toegang tot het recht onvoldoende gewaarborgd. Dat roept om een vernieuwing van ons juridisch systeem, stellen onderzoekers van het Haagse onderzoeksinstituut Hill. In hun vierde trendrapport, dat deze week is verschenen, onderzoeken ze waarom dat nog niet van de grond komt en doen ze enkele voorstellen voor innovatie.
Dat trendrapport, getiteld ODR and the courts: the promise of 100% access to justice?, is het resultaat van uitgebreid onderzoek en een internationale conferentie. Een beter toegang tot het recht kan worden gerealiseerd door ‘innovatie’. Op dit moment staan strikte regels, die stappen, rollen en taken tot in detail beschrijven, innovaties in de weg, net als regels die bepalen hoe rechtbanken worden gefinancierd en hoe ze hun ‘prijzen’ vaststellen.
ODR kan een vehikel zijn voor de gewenste verandering, stellen de onderzoeker, en verwijzen naar de ‘resolution portals’ van Ebay en Paypal, bij geschillen over kleine bedragen. Vergelijkbare initiatieven kunnen, zo verwachten de onderzoekers, leiden tot een ‘honderd procent toegang tot het recht’ in Europa. En dat moet kunnen zonder extra druk op het al overbelaste juridische systeem. Want ODR kan ‘bestuurlijke frustraties’ van rechtbanken afnemen, zodat ze hun ‘product’, recht, meer kunnen leveren. Juridische procedures worden met ODR menselijker en justitiabelen worden zelf sterker, zodat ze weer controle krijgen over hun juridische reis.
Van het rapport is een visuele samenvatting beschikbaar.
