Het rapport Herstelrecht bij de politie bespreekt twee pilots, in Amsterdam en Hoeksche Waard, en twee voorzieningen voor bemiddeling die op eigen initiatief worden aangeboden door politiemedewerkers in Amsterdam en Utrecht. De Nationale Politie heeft belangstelling voor herstelrecht en werkt momenteel aan een visie op dit onderwerp.
Alternatief
Bij herstelrecht hebben slachtoffers en verdachten een actievere rol dan in het traditionele strafrechtsysteem, doordat zij samen afspraken kunnen maken over het herstellen van de relatie en het goedmaken van toegebracht leed. In de praktijk wordt herstelrecht bij de politie in eerste instantie ingezet als alternatief voor het strafrecht. Wanneer herstelrecht niet tot een bevredigende oplossing leidt, kan een zaak alsnog worden doorgestuurd naar het Openbaar Ministerie. Uit eerder onderzoek blijkt dat slachtoffers en verdachten veelal tevreden zijn over hun deelname aan herstelrechtvoorzieningen, en dat het mogelijk recidive vermindert.
Lage prioriteit
De WODC-onderzoekers spraken met 33 respondenten, merendeels werkzaam bij verschillende politie-eenheden. Zij zien vooral toegevoegde waarde bij lichte zaken en bij langer lopende conflicten waarbij de partijen elkaar kennen en in de toekomst elkaar mogelijk blijven tegenkomen. Dat zijn bijvoorbeeld burenruzies en familieconflicten. Deze zaken hebben voor de politie lage prioriteit en de kans dat ze tot succesvolle strafrechtelijke vervolging leiden is klein. Sommige slachtoffers zijn volgens respondenten meer gebaat bij een herstelrechtelijke interventie dan bij een strafrechtprocedure.
Organisatiecultuur
Wel wijzen de respondenten erop dat herstelrecht kan botsen met de organisatiecultuur, die vooral is gericht op meetbare output en het snel ‘wegzetten’ van zaken. Herstelrecht kan haaks staan op de taakopvatting van politiemensen, hun rechtvaardigheidsgevoel en de voldoening in hun werk. En door de hoge werkdruk is er volgens respondenten niet altijd tijd om alternatieve interventies te onderzoeken. Aan de andere kant: wanneer herstelrecht vroeg wordt ingezet kan dit tijd besparen. Het WODC constateert dat politiemensen positiever over herstelrecht oordelen als zij er meer van af weten en het regelmatig inzetten. De kennis over herstelrecht zou dus moeten worden verbeterd.
Hier kunt u het rapport Herstelrecht bij de politie downloaden.
