Menig kantoor onderkent niet genoeg dat het ook een onderneming is, en heeft te maken met een te hoog afschrijvingspercentage op de post debiteuren. Dat is niet prettig in een tijd dat de advocatuur het toch al moeilijk heeft en vraagt om actie.
Volgens het in 2013 verschenen sectorrapport van het ING Economisch bureau ‘Advocatuur in transitie, Koerswijziging op weg naar 2025’, verkeert de advocatuur in transitie: advocatenkantoren zijn druk bezig veranderingen door te voeren. De aanpassingen worden geremd door bijvoorbeeld de gangbare managementstructuur en terughoudendheid tot investeren. Maar kantoren hebben geen tijd om achterover te leunen, de ontwikkelingen volgen elkaar snel op en het succes van een kantoor hangt van innovatie en toekomstgericht beleid af.
In het rapport werd ook gesignaleerd dat de omzetgroei sinds 2009 beperkt is gebleven mede door de druk op cliënten hun juridische kosten te verlagen. In het segment van de juridische dienstverlening met ruim 4.500 advocatenkantoren gaat per jaar vier miljard euro om.
Er is nog steeds een toename van het aantal kantoren, waardoor er sprake is van prijsdruk.
Het bedrijfsmodel loopt vast, men heeft ‘te hoge kosten’ of ‘het verkeerde verdienmodel’, terwijl het handwerk door de te dure krachten wordt verricht, daar waar besparingen mogelijk zijn. Ook zijn besparingen mogelijk door specialisatie en het richten op kerngebieden, flexibel personeel, aantrekken van hbo-juristen, automatisering op veel voorkomende terreinen.
Waar het sectorrapport echter geen aandacht aan geeft zijn de benodigde aanpassingen in de bedrijfsvoering van de advocatenkantoren en de behoefte respectievelijk noodzaak tot het opleiden van de kantoren om op zakelijke wijze hun kantoor te managen. Veel kantoren, met name aan de onderkant van de markt, voldoen aan de behoefte in de markt voornamelijk uit idealistische motieven, zonder zich te realiseren dat zij in feite een onderneming leiden.
Kleinere kantoren ervaren dat in de toevoegingspraktijk het innen van steeds hogere eigen bijdragen op grote problemen stuit. Ook in de betalende sector is sprake van een te hoog afschrijvingspercentage op de post debiteuren. Kleinere kantoren hebben een flink (te) hoog percentage, grotere kantoren wat lager. Maar door de grotere jaaromzet, zodanig hoog dat ieder 10de % ontzettend veel geld betekent.
Ook vindt het wisselen van advocatenkantoren door cliënten onder achterlating van onbetaalde nota’s plaats. Cardec heeft daarom een centrale databank op gericht om de niet-betalende debiteur te registreren.
Doordat er flinke bedragen mee gemoeid zijn is dit een probleem van algemeen belang, of zou dat moeten zijn, en zou de Nederlandse Orde van Advocaten er aandacht aan moeten besteden. Want zonder een sterke en gezonde advocatuur, óók op financieel gebied, komt de rechtstaat in gevaar.
Pieter Dietz de Loos is advocaat en directeur van Cardec B.V. (www.cardec.nl).
