Veel afscheid bij mijn Rechtbank, de laatste tijd. Deze week is Sjoukje Rullmann aan de beurt. Zij leidde lange tijd het kort geding-team, en nu gaat ze met pensioen. NRC maakte een interview met haar. Volgens haar kan rechterlijke conflictbeslechting een stuk eenvoudiger: “De manier waarop wij het nu doen, met dagvaardingen, deurwaarders en uitwisseling van pleitnota’s, is voor sommige zaken te zwaar en te duur.” Rullmann ziet in plaats daarvan een soort rechterlijk spreekuur voor zich.
En hoe veel makkelijker zou het niet zijn als je in zo’n eenvoudige procedure ook nog eens digitaal kunt procederen? Die wens wordt verwezenlijkt in het KEI-programma. Tanja Dompeling sprak er op dinsadg 8 oktober 2013 over tijdens PLEIT, ICT-dag voor de juridische praktijk. Mr. deed er hier verslag van. Tanja Dompeling, rechter in de rechtbank Oost-Brabant, is een van de initiatiefnemers van het KEI (Kwaliteit en Innovatie)-programma. Ze zei onder meer: “Onze stip op de horizon is 2018. Dan moet alles van begin tot eind digitaal zijn.Er komt één digitale ingang voor privaat- en bestuursrecht. Via het portal ‘mijn zaak’ zal iedereen via DigiD zijn of haar dossier kunnen volgen. Daarnaast krijgen rechters een nog duidelijkere regierol, waardoor een comparitie flexibel kan worden ingericht. Met toestemming van de rechter zullen partijen bijvoorbeeld zelf al getuigen of een deskundige mee naar de zitting kunnen nemen. Deze vernieuwingen zijn zeker goed nieuws voor burgers die zelf procederen. Het bespaart tijd en geld.”
Voor zo’n nieuwe digitale procedure zijn wetswijzigingen in de maak. Op de landelijke dag Bestuursrecht, op maandag 7 oktober 2013, sprak Bart Jan van Ettekoven daarover. Hij is rechter in de rechtbank Midden-Nederland, hoogleraar staats- en bestuursrecht aan de Universiteit van Amsterdam, en nauw betrokken bij het wetgevingsproces. De voorstellen zijn vanaf op 25 oktober 2013 voor internetconsultatie beschikbaar op overheid.nl. De inwerkingtreding van de eerste fase is voorzien voor 1 juli 2015. Voor civiel en bestuursrecht komt er één procesinleiding. Die is verplicht digitaal, behalve voor natuurlijke personen die niet handelen in beroep op bedrijf. De procesinleider is verantwoordelijk voor het informeren van de wederpartij. Griffierecht wordt betaald tegelijk met de indiening. Partijen communiceren digitaal met de rechter, procederen gebeurt in een digitaal dossier dat voor alle betrokkenen toegankelijk is.
Dat zijn allemaal prima instrumenten voor Sjoukje Rullmanns rechter/huisarts en diens klanten/patienten. Samen naar de rechter, vul je digitale dossier online met de standpunten, kies een tijdstip voor de mondelinge behandeling met de datumprikker, en los je geschil op met hulp van een actieve rechter die het liefst het geschil oplost, maar die als het nodig is ook een mooi, helder vonnis maakt.
In mijn vorige blog heb ik mijn lezers een samenvatting van de blogs over de Court Technology Conference CTC2013 beloofd. De belangrijkste trends waren e-filing en self-representing ligitants. Burgers die zelf procederen, en digitaal zaken aanbrengen. Beide besparen kosten, en houden daarmee de rechter toegankelijk voor de burgers. Uit mijn overzichtje van gebeurtenissen van de afgelopen week blijkt: in Nederland gaat het over precies hetzelfde.
