Sam Schuite over schadevergoeding na de Groningse gaswinning

Mr. van de week is Sam Schuite (1995), promovendus aan de Radboud Universiteit Nijmegen, waar hij de (bijzondere) positie van deskundigen bij de begroting van schade wegens rechtmatig overheidshandelen onderzoekt. Onlangs deed de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State een eerste uitspraak over de schadevergoeding bij de Groningse gaswinning. Schuite schreef daarover een annotatie.

Delen:

Sam Schuite over schadevergoeding na de Groningse gaswinning - Mr. online
Sam Schuite

Een deskundige adviseert het Instituut Mijnbouwschade Groningen over de afwikkeling van schade die een burger heeft geleden. In plaats dat dit een beetje ruimhartig geschiedt, zoals de overheid ‘beloofde’, wordt er gesteggeld over de vraag of die deskundige wel onpartijdig was. Zo komen we er toch nooit uit?
Deskundigen spelen een belangrijke rol in de schadeprocedure. Dat maakt het zo belangrijk dat de inzet van deskundigen met de juiste waarborgen en transparantie is omkleed. Onpartijdige advisering draagt ertoe bij dat er geen reden is om aan te nemen dat er andere dan vakinhoudelijke overwegingen ten grondslag liggen aan het adviesrapport. Als de deskundige zijn taak onpartijdig verricht, zal de beoogde ruimhartigheid vanzelf volgen.

U schrijft dat advocaten(kantoren) in deze kwesties ook met dubbele petten op opereren. Kunt u dat toelichten?
‘Deze kwesties’ is te letterlijk omdat ik refereerde aan het nadeelcompensatierecht. Dat leerstuk vertoont weliswaar gelijkenissen, maar is niet privaatrechtelijk van aard. In het nadeelcompensatierecht dienen bestuursorganen zich in beginsel ook, voorafgaande aan het nemen van een compensatiebesluit, te laten adviseren door onafhankelijke deskundigen. Het komt wel eens voor dat de ingeschakelde deskundige gelijktijdig of nagenoeg gelijktijdig als advocaat optreedt voor datzelfde bestuursorgaan. Terecht stelt de Afdeling grenzen aan een dergelijke samenloop.

U tikt de Afdeling ook op de vingers: die zou niet consistent oordelen. Soms benadrukt ze de onafhankelijkheid van adviesinstanties, dan weer de onafhankelijkheid van individuele adviseurs binnen die instanties.
Ik ben niet de persoon om de Afdeling op de vingers te tikken. Het is wel mijn taak als wetenschapper om eventuele onregelmatigheden in haar rechtspraak te belichten. Een kritische wisselwerking tussen rechtswetenschap, rechtspraak en rechtspraktijk is van groot belang. In dat kader valt het op dat de Afdeling bepaalde adviesinstanties in zijn geheel als onafhankelijk en onpartijdig aanmerkt. De integriteit van de persoon die zijn handtekening onder het advies zet is echter minstens zo belangrijk.

Hoe moeten we nu het ‘wettelijk bewijsvermoeden’ lezen? Moet de burger bewijzen dat schade is ontstaan door gaswinning, of moet de overheid het tegenovergestelde bewijzen?
De wetgever heeft een omkering van de bewijslast voor ogen gehad. In dat geval zou het aan de overheid zijn geweest om te bewijzen dat de schade niet het gevolg was van gaswinning. Wat de wetgever echter heeft gecreëerd, is een wettelijk bewijsvermoeden. Wetstechnisch is het daardoor nog steeds aan de gelaedeerde burger om het verband tussen gaswinning en schade te bewijzen. De burger wordt echter geholpen door een wettelijk bewijsvermoeden. Dat bewijsvermoeden kan worden weerlegd met tegenbewijs.

Wat kunnen we van deze uitspraak leren – los van het feit dat de juridische procedures eindeloos lijken?
Dat de Afdeling de afwikkeling van mijnbouwschades gedegen en nauwkeurig ter hand wil nemen. De Afdeling wil eer doen aan de premisse dat de bestuursrechtelijke procedure de juiste is om mijnbouwschade laagdrempelig, snel en met een oog voor ongelijkheidscompensatie af te doen.

Als u het voor het zeggen had…
Is er in het middelbaar en hoger onderwijs ook aandacht voor af en toe een beetje ongelukkig te kunnen en durven zijn. Jongeren zijn steeds vaker depressief. Meritocratische idealen en zelfhulpboeken leren hen dat ‘gelukkig zijn’ het levensdoel is. Ups-and-downs horen beide bij het leven. De kunst is dat te accepteren. Voor de geïnteresseerden raad ik de werken van Vlaams psychiater Dirk de Wachter aan.

Wat is niet over u bekend, wat wel interessant is?
Ik heb jaren op het hoogste niveau gevoetbald. Van mijn twaalfde tot mijn zeventiende in de jeugdopleiding van PSV Eindhoven en daarna tot mijn negentiende – de start van mijn studententijd – bij Racing Genk. Een kruisbandblessure heeft ervoor gezorgd dat mijn voetbaldroom nooit in vervulling is gegaan. Het is bijzonder om voormalig teamgenootjes zoals Memphis Depay en Jorrit Hendrix nu furore te zien maken.

Wie is voor u een bron van inspiratie?
Werkmatig raak ik snel geïnspireerd. Een pakkend juridisch artikel of een enerverend gesprekje bij de (virtuele) koffieautomaat kietelen het enthousiasme. Ten aanzien van de grotere thema’s van het leven ben ik geïnspireerd geraakt door wijlen Marc de Hond. Hij heeft vallen, opstaan en weer doorgaan voor mij echt een nieuwe dimensie gegeven.

Welk boek las u het laatst?
Bourgondiërs van Bart van Loo. Een prachtige, bijna literaire, geschiedschrijving over de aartsvaders van de Lage Landen. Als Bourgondiër, in de moderne zin des woords, een absolute must-read.

Wat staat er bovenaan op uw bucketlist?
Ik kom graag in de VS. Wat nog ontbreekt is een bezoek aan de zuidelijke staten. Met name in country-stad Nashville zou ik mij eens willen onderdompelen.

Met welke beroemdheid zou u, na de opening van de terrassen, een biertje willen drinken?
Snollebollekes-zanger Rob Kemps! Niet om te praten over zijn eigen muziek, maar over zijn voorliefde voor Jacques Brel en Franse chansons.

Benieuwd naar de studententijd van Sam Schuite? Lees het hier.

Delen:

Het belangrijkste nieuws wekelijks in uw inbox?

Abonneer u op de Mr. nieuwsbrief: elke dinsdag rond de lunch een update van het nieuws van de afgelopen week, de laatste loopbaanwijzigingen en de recentste vacatures. Meld u direct aan en ontvang elke dinsdag de Mr. nieuwsbrief.

Meest gelezen berichten

Van onze kennispartners

Juridische vacatures

Scroll naar boven