In het FD van een tijdje geleden las ik dat de belastingdienst straks gaat controleren of een zzp metselaar wel met z’n eigen troffel werkt en of de zelfstandige timmerman die de aannemer ingehuurd heeft, wel z’n eigen hamer en spijkers gebruikt. Zo niet, dan is er een gerede kans dat het geen zelfstandigen zijn, maar werknemers waarvoor premies en loonbelasting afgetikt moet worden.
Het komt allemaal door de nieuwe Wet Deregulering Beoordeling Arbeidsrelaties. Ik heb geen zin om je daar nu helemaal over bij te praten, maar goed om te weten is dat vanaf 1 mei as. de beoordeling van het feitelijke zelfstandig ondernemerschap een veel grotere rol gaat spelen dan nu het geval is.
Nu denk jij natuurlijk, ‘Waarom begin je tegenover mij als jurist over troffels en timmerlieden?’ Ok, ik kan me voorstellen dat je je dat afvraagt. Maar wat als je die lijn nou eens verder trekt naar zelfstandigen in onze sector? Wat is het gereedschap van juristen?
Precies: juridische bronnen en een tekstverwerker.
Als je deze lijn van de Belastingdienst doortrekt zal elke interimmende jurist of advocaat straks z’n eigen abonnementen in Legal Intelligence moeten hebben en ga je straks naar elke interim-opdracht met je eigen laptop. Voor de niet interimmers onder ons klinkt dat logisch, maar neem van mij aan dat dat een enorme verandering is. Bovendien, probeer jij maar eens met een privé laptop op het netwerk van je klant in te loggen. BYOD is bij de meesten echt nog heel ver te zoeken.
Nog zo’n puntje: “gezag”.
Strikt juridisch geldt het nu al, maar door de VAR wordt er niet zo zwaar aan getild. Onder de Wet DBA ineens wel. Iedereen die onder gezag van zijn opdrachtgever werkt is namelijk automatisch een werknemer waarvoor premie en loonbelasting afgedragen moet worden. Hoe ga je als interim-jurist die iemand vervangt voor een zwangerschapsverlof daarmee om? Hoe ga je de Belastingdienst ervan overtuigen dat jij weliswaar hetzelfde werk doet, op de zelfde plaats, in hetzelfde team, rapporterend aan dezelfde manager, maar dat jij, anders dan degene die je vervangt, niet onder leiding en toezicht opereert? Je zult het over de boeg van je unieke skills en kennis moeten gooien denk ik, maar logisch gezien kan dat niet anders dan een gekunsteld verhaal worden. Denk je niet? Heb je al nagedacht hoe je dat gaat oplossen of laat je je voortaan als uitzendkracht verlonen…?
Gaat het meevallen qua handhaving?
De minister heeft aangekondigd dat de handhaving zich vooral zal concentreren op de sectoren waar veel gedwongen schijnzelfstandigen zijn. Lees: de onderkant van de arbeidsmarkt. Ons zelfstandig juridisch ondernemers zal het allemaal bespaard blijven verwacht je dan. Ik hoop dat ook en verwacht ook wel dat het de eerste tijd zo’n vaart niet zal lopen, maar hoe dat op termijn uitpakt weet ik zo net nog niet.
De Belastingdienst heeft namelijk ook een opdracht en die is geld ophalen. Waar kun je dat het makkelijkst doen? Juist! Daar waar genoeg geld is. De neiging zal dus heel sterk zijn om qua handhaving te focussen op de sectoren waar het rendement van de handhaving het grootst is: de sectoren waar de administraties op orde zijn en het meest verdiend wordt. Ergo: de bovenkant van de flexibele arbeidsmarkt.
Hoe erg is dit?
Wellicht is de zelfstandigen aftrek een beetje teveel van het goede, maar internationaal gezien hadden we in Nederland ideale omstandigheden voor flexibel werk. Met je hoop ik dat het zo blijft en dat er weinig of niets verandert. Maar het zou ook best kunnen dat er door de Wet DBA iets op gang komt waardoor opdrachten weer echte opdrachten worden in plaats van het tijdelijk vervullen van een vacature. Als dat gebeurt is dat in het voordeel van de echte zelfstandige juridisch ondernemer. Degenen die zich met kennis en bijzondere skills weten te onderscheiden, zullen dan garen spinnen bij het feit dat onze overheid ongevraagd zo ingegrepen heeft in hun markt.
Ik ben benieuwd, ook naar jouw inschattingen.
