TU-student herontwerpt rechtbank

Delen:

Hoe kunnen we de toegankelijkheid en begrijpelijkheid in kantonzaken vergroten? De rechtbank Noord-Holland vroeg TU-student Rens de Graaf (Industrieel Ontwerpen) om dat in zijn afstudeerproject te onderzoeken. De Graafs conclusie? De rechtbank zou volgens hem wel wat minder partijdigheid kunnen uitstralen en ook de begeleiding van gedaagden in een juridisch proces kan beter.

De Graaf, die een 10 kreeg voor zijn project, deed allereerst onderzoek naar de begrijpelijkheid van de dagvaarding. Hij kwam tot de conclusie dat het onbegrip en de partijdigheid die nogal wat mensen ervaren daar al beginnen, omdat de inhoud ervan door het juridisch jargon voor veel gedaagden niet duidelijk is. Daarom komen veel mensen niet in actie, terwijl dat wel zou moeten. Volgens De Graaf komt maar tien procent van de mensen naar de rolzitting.

De Graaf toetste de begrijpelijkheid van dagvaardingen bij zijn medestudenten. “Geen van de studenten begreep wat er in de dagvaarding stond en het was ze niet duidelijk wat ze moesten doen. (..) En dan zijn dit universitair opgeleide mensen, wat moet de groenteboer hiermee?”

VERKEERDE VERWACHTINGEN

Om inzicht te krijgen in het vervolg van de procedure woonde De Graaf als buitengriffier rolzittingen en rechtszaken bij. Daarnaast interviewde hij meerdere gedaagden. Uit die gesprekken werd duidelijk dat veel mensen verkeerde verwachtingen hebben van een procedure. “De meeste gedaagden verwachten een echte zitting met de tegenpartij aanwezig, maar de rolzitting is vooral een procedureel moment om jouw verhaal aan het dossier toe te voegen. Ook verwachten de meeste mensen geen zitting met tien zaken tegelijk.”

Na de rolzitting kunnen ze volgens hem hun keuzes moeilijk overzien en weten ze vaak niet dat ze zich door bijvoorbeeld door het Juridisch Loket kunnen laten ondersteunen.

GASTHEER

Om tot oplossingen te komen organiseerde hij creatieve sessies met rechtbankmedewerkers van verschillende afdelingen. Een van de bedachte oplossingen is om bij de dagvaarding een visuele bijsluiter bij te voegen met een uitleg van ‘de spelregels’ en een overzicht van mogelijk te nemen stappen. Daarbij wordt ook verwezen naar een helpdesk, waar mensen bij een rechtbankmedewerker terecht kunnen voor meer uitleg en informatie. “De rechtbank is zo de gastheer die mensen ontvangt, en er louter voor zorgt dat alle partijen de regels begrijpen.”

Daarnaast zijn er oplossingen bedacht voor een meer toegankelijke website, met voorbeelden van processen die in filmpjes door rechters worden toegelicht.

De door De Graaf ontworpen bijsluiter en de zogenoemde ‘Rechtbankwijzer’ zijn door verschillende deelnemers getest. Een observatie van een rechter was daarbij dat mensen meer op hun gemak waren tijdens het een-op-een gesprek, aldus De Graaf. (…) “En zo heeft de rechter, die het al druk genoeg heeft, ook meer tijd voor daadwerkelijk rechtspraak.”

OPNIEUW UITVINDEN

“Samenwerken met Rens de Graaf heeft inzicht gegeven in tekortkomingen in het rechtssysteem, doordat hij ons heeft geleerd er met andere ogen naar te kijken”, zegt Sarah-Jane Rose, woordvoerder bij de rechtbank Noord-Holland. “Ook heeft hij ons laten zien hoe je bijna spelenderwijs én snel een compleet proces opnieuw kunt uitvinden. De rechtbank heeft door de samenwerking met Rens een mooie oplossing in handen gekregen om de rechtzoekenden tegemoet te komen in het woud van moeilijke juridische taal en procedures.”

Delen:

Het belangrijkste nieuws wekelijks in uw inbox?

Abonneer u op de Mr. nieuwsbrief: elke dinsdag rond de lunch een update van het nieuws van de afgelopen week, de laatste loopbaanwijzigingen en de recentste vacatures. Meld u direct aan en ontvang elke dinsdag de Mr. nieuwsbrief.

Meest gelezen berichten

Van onze kennispartners

Juridische vacatures

Scroll naar boven