Het is de tweede keer dat een advocaat van het kantoor van de landsadvocaat tuchtrechtelijke wordt veroordeeld in deze zaak: eerder kreeg zijn kantoorgenoot Reimer Veldhuis een (lichtere) waarschuwing.
De tuchtzaak tegen Heemskerk werd aangespannen door Stibbe-advocaat Daan Doorenbos die werd bijgestaan door zijn collega Tim de Greve en Dian Brouwer (advocaat bij Jahae Raymakers en bijzonder hoogleraar strafverdediging aan de Universiteit van Maastricht).
De zaak-Castor gaat over een fraude-onderzoek tegen de Brabantse vermogensbeheerder Box Consultants dat valselijk werd beschuldigd door een voormalige boekhouder. Via een heimelijke strafrechtelijke vordering heeft het Openbaar Ministerie gegevens gekregen van een provider. Tussen deze gegevens zaten ook e-mails die betrekking hadden op een opdracht aan een accountant.
Accountantsonderzoek
Op basis van de inhoud van deze e-mails ontstond bij het Openbaar Ministerie de indruk dat het verschoningsrecht door Doorenbos werd misbruikt. De advocaat had, zo bleek uit de e-mails, voorgesteld om een opdracht aan een accountant te laten verstrekken door advocaten van zijn kantoor in plaats van door één van de verdachten, zodat het accountantsonderzoek onder het verschoningsrecht zou vallen.
Het Openbaar Ministerie was van mening dat deze e-mails niet onder het verschoningsrecht vielen, heeft de e-mails met Heemskerk gedeeld en vroeg aan Heemskerk te adviseren over een mogelijke tuchtklacht tegen Doorenbos. Heemskerk nam kennis van deze e-mails en heeft advies verstrekt zonder op voorhand de advocaat van de verdachten om toestemming te vragen of de deken te raadplegen, stelt het hof vast.
Nadien is in verschillende gerechtelijke procedures onherroepelijk vast komen te staan dat de e-mails wel onder het verschoningsrecht vielen. Het hof is van oordeel dat Heemskerk de kernwaarde onafhankelijkheid heeft geschonden doordat hij de juridische opvatting van zijn cliënt heeft gevolgd dat de e-mails niet onder het verschoningsrecht vielen. Doordat hij het verschoningsrecht van Doorenbos niet heeft gerespecteerd zijn ook de kernwaarden integriteit en betamelijkheid geschonden.
Fundamentele en essentiële karakter
Het hof rekent Heemskerk zijn handelwijze zwaar aan, “gelet op het fundamentele en essentiële karakter van het verschoningsrecht”, en acht in beginsel een schorsing een passende maatregel. “Maar rekening houdend met het betoonde inzicht van verweerder en gelet op alle omstandigheden van dit geval is echter een berisping passend en geboden.”
De Raad van Discipline verklaarde de klacht tegen Heemskerk eerder nog ongegrond. De klacht tegen het kantoor Pels Rijcken was niet-ontvankelijk.
Pels Rijcken erkent in een verklaring dat destijds een verkeerde afweging is gemaakt. “Dat is voor ons een harde les,” stelt het kantoor. “Zoals ook ter zitting aangegeven, zouden wij nu in een voorkomend geval eerst een standpunt van de deken inwinnen.”
