Discussie op LinkedIn
Hoewel ik persoonlijk nog altijd niet precies weet wat ik van LinkedIn moet denken (zie ook een oudere blog is het een fenomeen om rekening mee te houden. Maar dat niet alleen, tussen de enorme overdaad aan compleet zinloze “groepen” tref je soms iets aan wat wel interessant is. Een discussie in een groep die wel leeft en waar mensen wel originele gedachten ‘posten’ in plaats van zichzelf als interimmer of adviseur te promoten.
Dat was de afgelopen periode het geval op de Linkedin groep Innovatief Organiseren.
Een discussie over de toekomst van de ideale vorm voor bedrijven in de toekomst lokte wel 50 bijdragen uit. Het geheel was in aanvang waarschijnlijk geregisseerd, maar toch de moeite waard.
Basisgedachte was dat het bedrijf zoals we dat kennen met aandeelhouders, control & command structuur en continuïteit als doel, z’n langste tijd misschien wel gehad heeft. De manier van organiseren en werken past namelijk niet bij de levenswensen van nieuwe generaties. Technologie maakt bovendien een veel grotere flexibiliteit mogelijk zodat het traditionele bedrijf niet automatisch meer de beste vorm is om doelen te realiseren.
Een van de schrijvers (Paul Bessems) stelde dat een bedrijf haaks staat op de actuele vraag naar flexibiliteit. Een bedrijf is er en de mensen in dat bedrijf bedenken doelen die het voortbestaan van het bedrijf legitimeren. Volgens Paul zou je het eigenlijk moeten omdraaien: je hebt een doel en daar zoek je vervolgens mensen bij. Is het doel bereikt, dan gaan die mensen weer uit elkaar en verbinden ze zich weer aan een nieuwe samenwerking.
Ik werd daar natuurlijk enthousiast door omdat dit heel erg in het straatje is van ons werk met het Netwerk van OndernemendeJuristen. Maar dat niet alleen. De benadering lijkt ook zo heerlijk simpel en logisch.
Vervolgens werd de ‘transactiekostentheorie’ erbij gehaald door Hans Lekkerkerk van de Universiteit Nijmegen. Dit ter onderbouwing van de stelling dat er altijd bedrijven zullen bestaan. Complexe of zeer kapitaal intensieve zaken kunnen namelijk het makkelijkst gerealiseerd worden met de hiërarchische benadering die kenmerkend is voor bedrijven zoals wij ze kennen. Althans, dat schreef Edwin Lambregts en zonder daar erg op in te willen gaan. Ook daar zit wat in.
Daar waar niet kapitaal maar professionals de belangrijkste factor vormen, zou het me echter niet verbazen als inderdaad uiteindelijk oude hiërarchische bedrijfsvormen vervangen worden door communities of in ons geval netwerken.
Wat past beter bij professionals?
Die passen namelijk veel beter bij het wezen van de professionals die wij allemaal zijn. Zeg nou zelf: we willen onszelf toch vooral ontwikkelen, ontplooien en het liefst niet uitvoeren wat anderen voorschrijven. We willen ons inzetten voor iets waarvan we zelf denken dat het ‘zin’ heeft of geeft. Wat maakt dat beter mogelijk dan een community? Daarin blijft jouw eigen identiteit overeind en is die niet ondergeschikt aan het bedrijfsimago. Bovendien kun je als zelfstandig lid van een community in wisselende teams werken aan de zaken en cliënten die je zelf kiest.
Geen kwestie van overtuigen of veranderen maar uitsterven?
Ik maak me geen illusies. Denk niet dat veel managers of partners in de huidige bedrijven en kantoren met me eens zijn dat deze verschuiving zich zou kunnen voltrekken. Laat staan dat er veel zijn die zich ervoor gaan inzetten om het te realiseren of er deel van uit te maken.
Maar misschien gaat het wel zo als Max Planck zei:
“A new scientific truth does not triumph by convincing its opponents and making them see the light, but rather because its opponents eventually die, and a new generation grows up that is familiar with it” (ook hier ben ik schatplichtig aan de LinkedIn, want ik ben niet zo belezen dat ik dit citaat kende).
We zullen zien welk nieuw organisatiemodel uiteindelijk het succesvolst blijkt. En misschien sterven traditionele hiërarchische bedrijfsvormen inderdaad wel uit. Op zich hoeft dat voor mij niet, maar als in onze sector zo’n ontwikkeling zou plaatsvinden, zou me dat niet verbazen. Als ik kijk naar het natuurlijke gemak waarmee advocaten en bedrijfsjuristen die bij ons langskomen, zich na jaren in traditionele bedrijven te hebben gewerkt, overstappen naar zelfstandig maar toch samenwerken, dan krijg ik telkens het vrolijke gevoel dat we op de goede weg zijn.
