Maandag
Een MK-zitting over een bouwvergunning. De zitting was al een keer uitgesteld omdat we niet alle stukken hadden. Daarna arriveerde er een doos met papier bij ons, en werd een nieuwe datum vastgesteld. Wij hebben ieder ongeveer twee ordners aan stukken gekregen, en hebben die in rolkoffers van onze kantoorlocatie naar de zittingslocatie gesleept. Op de zitting ontstaat al snel discussie over de vraag, of een bepaald stuk zich in het dossier van de rechtbank bevindt. Er blijkt nog zeker een pak stukken ter waarde van een derde ordner te moeten zijn. Iedereen is het erover eens dat we niet verder kunnen zonder dat de rechtbank die stukken heeft gelezen. De zitting wordt weer uitgesteld. De verleiding is natuurlijk groot – rechtspraak bestaat voor een flink deel uit het beantwoorden van de schuldvraag – om te gaan zoeken naar een schuldige: het bestuursorgaan dat zegt alles gestuurd te hebben, de rechtbank die het dan wel kwijtgeraakt moet zijn, degene die had moeten zien dat de doos niet het hele dossier kon zijn. Toch komt het ook omdat het makkelijk is om veel informatie te produceren, en omdat we de hoeveelheid informatie gewoon niet meer kunnen overzien, in ieder geval niet op papier. Digitale dossiers zouden in dit soort situaties uitkomst kunnen bieden, maar dan alleen als die ook de compleetheid en de toegankelijkheid van het dossier kunnen waarborgen.
Dinsdag
Een conferentie in Den Haag over innovatie voor het verzorgen van basale rechtszekerheid. Mooie lokatie, vol in het zicht van het Binnenhof. Opvallend hoe makkelijk er wordt gedacht dat je de rechter wel uit het proces weg kunt innoveren. Een advocaat uit de Verenigde Staten spreekt over on line geschilbeslechting, en hoe de klant deze kostenbesparing wel niet zou waarderen. Richard Susskind beschrijft in zijn boek The end of lawyers hoe door de invloed van het Internet ook advocaten wel eens minder nodig zouden kunnen worden. Daarom toch maar aan de advocaat gevraagd om even stil te staan bij de mogelijkheid dat niet de rechter, maar de advocaat vaker overbodig wordt. Iets anders: hier heerst nog techno-optimisme, terwijl we inmiddels uit ervaring weten dat informatietechnologie tot nog toe vooral met succes is toegepast voor controle en disciplinering. Dat is stof voor een heel blog, dat komt dus een andere keer.
Woensdag
De redacteur van een tijdschrift aan de telefoon: uit onze lezersenquete blijkt dat onze lezers vooral graag lezen over meningen. Tja, dan wordt een stuk over hoe het er echt voorstaat met IT in de rechtspraak in Europa wel een probleem. Enfin, het publiek is belangrijk, dus dan maar herschrijven.
Donderdag
Invallen op een zitting voor een collega die is uitgeleend aan een andere rechtbank. Er zijn een aantal mensen aan andere gerechten uitgeleend omdat wij, financieel gezien, met teveel mensen te weinig zaken hadden. ’s Middags komt een student langs die voor haar afstudeeronderzoek mensen heeft geinterviewd over hun motieven om in hoger beroep te gaan. De hypothese was dat ontevredenheid over de zitting mensen ertoe zou brengen om in hoger beroep te gaan. Mijn collega’s in Utrecht hebben ervaren dat aanpassing van de zitting het aantal hoger beroepen deed dalen. Wij waren daardoor nieuwsgierig geworden, maar uit deze interviews blijkt zo’n verband nauwelijks.
Vrijdag
Naar Utrecht. De redacteuren van het bestuursrecht-deel van onze Wiki Juridica komen bijeen. Ik doe mee omat ik voorzitter geworden ben van de gebruikersraad Kennissystemen van de rechtspraak. Naast de Wiki zijn dat ook het huidige kennisportaal Porta Iuris en het vernieuwde Nova Porta Iuris dat nog dit jaar zal worden uitgerold. De Wiki Juridica is een initiatief geweest van de rechtbank Utrecht. Alle interne handboeken zitten erin, en iedere rechtbank heeft een aantal redacteuren. Kennis delen in een Wiki is nog nieuw. Zelf deed ik het ook verkeerd. Ik was op zoek naar eenvoudige feitelijke informatie over griffierechten en vond die uiteindelijk ergens anders. Inplaats van het item in de Wiki te verrijken met een link naar die informatie ben ik gaan klagen bij de redacteur. OK, volgende keer beter.
Daarna snel naar de andere kant van Hoog Catharijne voor een gesprek over innovatie op initiatief van de Nederlandse Vereniging voor Rechtspraak. Het idee is om te proberen te bedenken wat er voor alternatieven zijn voor de bezuiniging die geheid leidt tot minder toegang tot de rechter. Zoals ik in mijn vorige blog al zei: je moet van goeden huize komen om zinnige mogelijkheden voor besparingen te negeren.
