Als grootste gebrek ziet de Inspectie JenV de informatievoorziening van de incassobureaus naar mensen met een schuld. “Vaak is niet duidelijk over welke schuld het precies gaat”, schrijft de Inspectie. “Ook benadert de incassodienstverlener mensen met een schuld niet altijd op de juiste manier. Zo worden mensen met een schuld nog vaak na de toegestane tijdstippen benaderd en dreigen incassodienstverleners met rechtsmaatregelen waartoe zij niet bevoegd zijn.”
Vanaf 1 april 2024 moeten incassobureaus voldoen aan de Wet kwaliteit incassodienstverlening (Wki). Zo worden mensen met een schuld beter beschermd en weten schuldeisers beter wat incassodienstverleners voor hen kunnen doen.
De wet moet een einde maken aan de misstanden bij incassobureaus, waardoor mensen vaak dieper in de schulden komen. Er worden kwaliteitseisen gesteld aan de omgang met mensen die een schuld hebben en met schuldeisers. Schuldeisers weten door de nieuwe wet beter wat incassodienstverleners voor hen kunnen doen. Ook gelden er sinds 1 april wettelijke eisen voor klachtbehandeling, vakbekwaamheid en informatievoorziening.
Via de wet wordt ook stapeling van incassokosten bij terugkerende vorderingen beperkt. Die beperking is per 1 oktober ingegaan.
Zorgelijk
“Het is belangrijk dat incassodienstverleners voldoen aan de wettelijke eisen”, aldus Hans Faber, hoofdinspecteur Inspectie Justitie en Veiligheid: “Daarom zijn we steekproefsgewijs en op basis van signalen bij ze langs gegaan. De eerste bevindingen vind ik zorgelijk. Geen enkele dienstverlener had zijn zaken volledig op orde. Dat moet echt anders.”
Afgelopen half jaar heeft de Inspectie vooral ingezet op het informeren en stimuleren van de bureaus. Faber: “Maar vanaf 1 januari gaan we handhavend optreden. Dat doen we om te zorgen dat mensen met een schuld netjes worden behandeld en niet verder in de problemen raken.” Dit is ook expliciet de bedoeling van de nieuwe wetgeving. De Inspectie treedt tot 1 januari wel op bij zeer ernstige overtredingen. De markt heeft dan voldoende tijd gehad om te zorgen dat ze haar processen aanpast en te voldoen aan de regels, laat de Inspectie weten.
Meldpunt
Bedrijven waar signalen over binnenkomen bij de Inspectie JenV kunnen sneller een bezoek verwachten dan bedrijven waar geen signalen over binnenkomen. Daarom is het belangrijk dat mensen die problemen ondervinden met een incassodienstverlener, dit melden bij de Inspectie JenV.
Klachten worden overigens niet behandeld door de Inspectie JenV. Mensen die een probleem hebben met een incassobureau, kunnen dat melden bij het bureau zelf. Als dat niet leidt tot een oplossing dan is de vervolgstap naar een onafhankelijke geschillencommissie, waar de dienstverlener verplicht bij aangesloten moet zijn.
De Inspectie Justitie en Veiligheid heeft inmiddels elf incassobureaus bezocht. Het gaat dan om zowel grote spelers in de markt als eenmanszaken. Hoofdinspecteur Faber: “De bevindingen, die we hebben vastgesteld bij een onderzoek, koppelen we terug aan de onderneming. Wij willen dat ons toezicht inzichtelijk is en ook dat de markt leert van wat we hebben opgehaald. Voor ons is het belangrijk dat onderzoeken bijdragen aan het doel van de wet. Zoals een kwaliteitsslag en het voorkomen van onprofessionele praktijken.”
Dienstverlening
“Incassodienstverlening noemen we niet voor niets dienstverlening: misstanden en onheuse bejegening horen er niet bij”, zei voormalig minister Franc Weerwind van Rechtsbescherming hier namens het vorige kabinet over: “Met deze eisen kan zowel een schuldeiser als een schuldenaar rekenen op kwaliteit én duidelijkheid bij het afhandelen van schulden en vorderingen. Zo kan iedereen op het werk van incassodienstverleners vertrouwen.”
Nieuwe incassobureaus moesten zich vanaf 1 april dit jaar direct registreren in een openbaar toegankelijk register. Bestaande incassodienstverleners moeten dat voor 1 april 2025 doen.