Dat het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden een nieuwe president nodig heeft is geen verrassing: Fred van der Winkel vertrok per 1 december naar de rechtbank Noord-Nederland. Hij volgde daar waarnemend president Herman van der Meer op, die deze functie bekleedde nadat Maria van de Schepop in oktober 2019 de handdoek in de ring gooide. Zij stapte op na klachten vanuit het personeel over een angstcultuur, onrust over de managementcultuur en gebrekkige communicatie door het gerechtsbestuur.
Herziening gerechtelijke kaart
Maar achter de drie andere gepubliceerde vacatures zit iets anders. In het kader van de herziening van de gerechtelijke kaart zijn op 1 januari 2013 alle bestuurders van de rechtbanken, de gerechtshoven, de Centrale Raad van beroep en het College van Beroep voor het bedrijfsleven tegelijkertijd benoemd (sommigen nadat zij opnieuw naar hun eigen functie hadden moeten solliciteren). De benoeming was voor een periode van zes jaar en kon eenmalig met drie jaar worden verlengd.
Een deel van deze bestuurders is inmiddels met pensioen gegaan, naar een ander gerecht doorgeschoven of naar elders vertrokken (zo werd Henk Naves voorzitter van de Raad voor de rechtspraak en Reinier van Zutphen Nationaal ombudsman). Maar een aantal van de bestuurders die destijds zijn benoemd zit nog op zijn plek. Deze bestuurdersstoelen komen allemaal tegelijk vrij op 1 januari 2022.
Nieuwe benoemingsprocedure
Omdat het sollicitatieproces wel enige tijd vergt, zijn de eerste vacatures nu al geplaatst. Daarbij wordt een nieuwe procedure gevolgd. Na jarenlange onrust rond de benoeming van gerechtsbestuurders – de invloed van de Raad voor de rechtspraak zou te groot zijn, die van rechters op de werkvloer te klein – werd hierover onlangs een akkoord bereikt. Ook rechters die geen bestuurder zijn krijgen nu invloed op de bestuursbenoemingen.
Nog vijf vacatures
Na de nu gepubliceerde presidentenvacatures zullen binnenkort nog vijf andere volgen, vertelt een woordvoerster van de Raad voor de rechtspraak. “En je hebt kans dat de invulling van deze vacatures weer nieuwe open plekken oplevert; je mag als president naar een presidentschap bij een ander gerecht solliciteren.”
Later dit jaar zullen ook de banen van de overige leden van de gerechtsbesturen die negen jaar op hun plek zitten worden opengesteld.
Stoelendans
Met de openstelling van de eerste vacatures kan de grote stoelendans binnen de gerechtsbesturen beginnen. Rechtbank Rotterdam zoekt iemand die ervaring heeft als president, Midden-Nederland wil een rechter met ruime managementervaring, bij voorkeur als rechtbankbestuurder. Het hof Amsterdam is op zoek naar iemand met ruime rechterlijke ervaring én met bestuurlijke ervaring. Die bestuurservaring mag, net als bij het hof Arnhem-Leeuwarden, ook buiten de Rechtspraak zijn opgedaan. Wat alle vacatures gemeen hebben: de nieuwe presidenten moeten inspirerend, krachtig en verbindend zijn.
