“Ooit ging ik alleen met hoge hakken de rechtszaal in. Dat hoort zo, vond ik. Hoge hakken is zelfvertrouwen. Zo laat je zien dat je niet met je laat sollen. Al klikklakkend op de vloer maak je duidelijk dat je niet van plan bent met lege handen weg te lopen.”
Dat schrijft omgevingsrechtadvocaat Anne Marie Ferwerda (Zirm Advocaten) op LinkedIn. Leverde wel pijnlijke voeten op, die hakken. “Alsof het dragen van hoge hakken bij de gedragscode hoort. Alsof de vrouwelijke advocaat hoge hakken moet dragen om te bewijzen dat ze ballen heeft. Mijn cliënten hebben niks aan stiletto’s in de rechtszaal. Die willen gewoon een goede advocaat. En dat gaat met gympen net zo goed, zo niet veel beter.”
‘Herkenbaar’
Die bekentenis heeft op hetzelfde netwerk nogal wat losgemaakt, van vrouwelijke én mannelijke juristen. Er wordt gereageerd met ‘herkenbaar’, ‘eindelijk een eerlijk verhaal’ en “ik deel je mening en je schoenenvoorkeur” (familierechtadvocaat Evelien Roeleven).
“Absoluut eens”, reageert cassatieadvocaat Vivien Rorsch. “Vijf jaar geleden trapte ik mijn hakken uit en ik heb er nooit spijt van gehad. Je loopt makkelijker en sneller en het is veel leuker om zaken te winnen, terwijl je vet coole sneakers aan hebt en helemaal jezelf mag zijn.” Advocaat Christine Visser (Ten Holter Noordam Advocaten) is dol op hakken, maar ze “smokkelt wel graag tussendoor gympen mee en dan de wisseltruc.”
Mantelpakje
Hoge hakken en mantelpakje of voor heren: zwarte brogues en maatpak zijn geen enkele garantie op succes, reageert advocaat Kees-Pieter Dekker (Kortman Advocaten). “Alleen de persoon van de advocaat is dat. En bovendien: een mantelpakje of maatpak zie je niet onder de toga. Sneakers kunnen net zo goed. En nee, vrouwen moeten altijd serieus worden genomen, ongeacht welke schoenen je draagt.”
Zwarte schoenen
Voor rechters is het dragen van sneakers geen optie, roept universitair docent strafrecht en rechter-plaatsvervanger Menno Dolman in herinnering. Hij verwijst naar het Kostuum- en titulatuurbesluit, waarin staat dat onder de toga zwarte schoenen moeten worden gedragen. “Advocaten zijn gelukkig niet gebonden aan dit voorschrift”, schrijft Ferwerda.
Autoriteit
Het is advocatencoach Rüna Honig die met een ander gezichtspunt komt. Informele kleding kan afbreuk doen aan je geloofwaardigheid en gezag, stelt zij. “Het is non-verbaal gedrag. Uit diverse onderzoeken blijkt dat we onbewust veel waarde toekennen aan formele kleding. Het is iets wat we ons niet beseffen, maar toch impact heeft. Zo blijken formeel geklede huisartsen meer autoriteit te genieten dan informeel geklede huisartsen. Informele kleding beoordelen we onbewust negatiever als het om gezag, autoriteit en impact gaat. En daar gaat het bij juristen om. Dan kun je wel jezelf zijn, maar met te veel jezelf zijn kan je jezelf juist in de weg zitten. En een beetje aanpassen aan je omgeving is niets mis mee. Dan misschien geen hoge hak en geen sneakers, maar een hippe schoen met een lage hak.”
Geloofwaardigheid
Dat wordt onderschreven door Bart van Reeken (Van Doorne). “Je communiceert op verschillende manieren. Als je qua uiterlijk wat formeler communiceert, kun je op andere manieren wat informeler communiceren zonder afbreuk te doen aan je geloofwaardigheid. Zo creëer je juist meer ruimte om jezelf te zijn als je wat minder conformistisch bent.”
Gympen zijn not done
Advocaat Lucinda Hoogewerf (Van Diepen Van der Kroef) vindt dat vrouwen zeker geen hakken hoeven te dragen om serieus genomen te worden. “Maar met nette schoenen (geen sneakers) laat je wel zien dat jij de ander in de rechtszaal serieus neemt.” Jurist arbeidsrecht arbeidsrecht (FNV) ‘Sara’ vindt ook dat tijdens een zitting formele kledij en schoeisel de regel behoren te zijn. “Je kunt als vrouw prima nette schoenen dragen zonder hak. Op gympen vind ik not done naar de rechtszaal. Zowel voor de vrouwelijke als mannelijke advocaat.”
Teenslippers
Vrouwen hoeven geen hakken te dragen om serieus genomen te worden in hun beroep, stelt advocaat Ellen Frins, die vooral procedeert in het Gerecht te Curaçao. Daar gelden kledingvoorschriften voor bezoekers. “Het is vooral een teken van respect om je netjes en voor de gelegenheid te kleden. Het is ook in de cultuur besloten. Wij gaan niet op teenslippers of schaars gekleed naar het Gerecht, ook niet met 38 graden. Op zondag kleed je je netjes voor kerk of familiebezoek.”
Er netjes bij lopen
Advocaat Jan-Rob van Manen (DHC Advocaten): “En voor mij geen stropdas meer en altijd maar in pak. Het gaat om de inhoud. Maar dat neemt niet weg dat ik er graag netjes bij loop. En bij mij horen daar alleen geen gympen bij.”
Clichés
Legal contract manager Penny van der Heijden kiest een tussenpositie: “Gympen of hakken, het maakt niet uit als jij je er maar goed bij voelt. Draag wat je mooi en fijn vindt. Supergoed dat je clichés bespreekbaar maakt en hier vooral je eigen keuzes in maakt.”
Volg hier de discussie over hoge hakken of sneakers.
