In-house is een al jaren bestaande interviewreeks waarin een kijkje wordt gegeven in de keuken van de bedrijfsjurist. Voxius heeft hiervoor destijds het initiatief genomen en zorgt ook nu nog voor de interviews en de periodieke bundeling daarvan. De waarde van deze veel gelezen interviews ligt in de mogelijkheid die collega-bedrijfsjuristen wordt geboden om eens te kijken hoe precies hun collega in het betreffende bedrijf de zaken aanpakt. Deze keer een interview met Tom Overboom, general counsel en company secretary bij Fokker Technologies.
“Fokker levert state-of-the-art techniek voor zijn klanten en partners. Als legal zijn we daar integraal onderdeel van”, zegt Tom Overboom. “Fokker is een voorhoedespeler in de niches waarin het opereert.”
Fokker Technologies is de groepsnaam voor vier business units: Fokker Aerostructures, Fokker Elmo, Fokker Services en Fokker Landing Gear. Fokker ontwikkelt en produceert, vaak in samenwerking met partners als bijvoorbeeld Ten Cate, TU Delft en NLR, complexe lichtgewicht vliegtuigonderdelen. Denk aan staarten en vleugeldelen. Daarnaast is het sterk in elektrische systemen en landingsgestellen. “Alle elektrische bekabeling, zo’n 35 kilometer kabel per toestel, van elke JSF wereldwijd komt nu van Fokker. Waar een klein land al niet groot in kan zijn.” Aldus Overboom. Fokker is in het geweld van de wereldspelers Boeing en Airbus natuurlijk een kleine speler, maar wel een met erkende specialismen. En niet onbelangrijk, een goed gevulde orderportefeuille. Zowel voor de korte als lange termijn. “Dan heb je het over ontwikkelings- en productieprogramma’s aan het begin van een lange levenscyclus en andere lang lopende programma’s, zoals onderhoud”, zegt Overboom.
Het concern is als vanouds betrokken bij meerdere productie- en ontwikkelingsprogramma’s van de grote fabrikanten, als Boeing en Airbus. Maar ook de samenwerking met Bombardier dat een nieuwe regional jet ontwikkelt, en Gulfstream en Dassault, beide bezig met bouwen van een zakenjet, biedt veel werk de komende decennia.
Wereldwijd (verdeeld over Nederland, de Verenigde Staten, Turkije, Singapore en China) heeft Fokker een kleine 5000 werknemers met een omzet van bijna 800 miljoen euro. Door het delen en ontwikkelen van kennis en een sterke focus op de klant wil Fokker de komende jaren verder groeien. Ook de juristen doen hier aan mee. De juristen bij Fokker zijn zich zeer bewust van de mogelijkheden die automatisering biedt. “We moeten als juristen toekomstgericht denken en werken. Om met ijshockeyer Wayne Gretzky te spreken: “Skate where the puck’s going, not where it’s been”, stelt Overboom overtuigend. De hele Fokkerorganisatie is toekomstgericht bezig. Nu er sinds een aantal jaren private equity in het bedrijf zit, is alles gericht op een exit door ofwel een beursgang ofwel een verkoop. Met een volle portefeuille en een aansprekend kwaliteitsproduct moet dat goed komen. “Fokker is immers nog steeds een naam die wereldwijd sterk tot de verbeelding spreekt.”
Het legal team
Verdeeld over de holding en de business units werken er elf juristen bij Fokker Technologies Holding. In de business rapporteert men direct aan de groepsdirecteuren met een dotted line naar Overboom. Zelf rapporteert Overboom aan CFO Remco Smit. Op de holding werken naast Overboom twee juristen. Legal counsel Cindy van Hattum (ex-Royal Cosun en ex-Vekoma) is verantwoordelijk voor de corporate housekeeping van de Nederlandse vennootschappen (ongeveer 25 in totaal) en contractuele ondersteuning. Monique van de Graaf (ex-Deloitte en ex-BDO) doet al het arbeidsrecht en sociale zekerheidsrecht.
De buitenlandse entiteiten worden beheerd in de onderscheiden business units. Om dit efficiënt te doen wordt gebruik gemaakt van de software van Effacts. “Alle juristen zullen mee moeten in de steeds verdergaande digitalisering. Het valt niet vol te houden dat verdere digitalisering in de juridische wereld niet kan”, stelt Overboom.
Het afgelopen jaar heeft Overboom hard gewerkt aan de verzelfstandiging van Fokker Technologies, waardoor het nu een zelfstandige structuurvennootschap is. Het heeft een eigen financiering en een eigen raad van bestuur en raad van commissarissen. Daarbij is er ook een corporate governance programma voor de groep geïmplementeerd. Samen met de juristen bij de onderscheiden werkmaatschappijen heeft men als doel de business efficiënt te adviseren en te ondersteunen. Zo kan men de juridische risico’s en kosten minimaliseren. Zoveel mogelijk decentraal, nu de juristen op de werkvloer een goede kennis van de business hebben en als zodanig herkenbaar zijn. De juristen adviseren bij het opstellen en reviewen van contracten op het gebied van inkoop, verkoop, IT, IP, agentuur, samenwerkingen, R&D en financieringen. Daarnaast begeleidt men M&A-trajecten. Ook hier speelt software een grote rol. Overboom: “Dankzij digitalisering en commoditisering kan ons werk efficiënter, sneller en beter. Ik was dolblij te constateren dat er eindelijk contract generation software beschikbaar is die me na 25 jaar van al dat knip- en plakwerk verloste waardoor ik meer tijd had om me met echt waardevolle dingen bezig te houden.”
Huisadvocaten
Gedreven door de kosten en de technologische ontwikkelingen en mogelijkheden wordt steeds kritischer gekeken naar wat men uitbesteed aan de advocatuur. “Het is goed dat er een grotere diversiteit aan aanbieders van juridische diensten ontstaat. Bedrijfsjuristen zullen scherper gaan inkopen.” Voor zaken rondom compliance en het mededingingsrecht werkt men veel samen met Baker & McKenzie en AKD. In het geval van litigation en fusies en overnames wordt NautaDutilh ingeschakeld. Bij (her)financieringen wordt Fokker bijgestaan door Clifford Chance.
Kennis en netwerk
Met bovengenoemde kantoren deelt men graag kennis door middel van seminars en anderszins door het uitwisselen van best practices. Intern heeft Fokker eens in de zes weken een zogeheten ‘Legal counsel council’ waarin men van gedachten wisselt, contractsonderhandelingen met gezamenlijke klanten afstemt en van elkaar leert. Overboom zelf is onder andere lid van het netwerk General Counsel Netherlands (GCN).
