“We zijn een bedrijf dat veel exposure genereert”, aldus Irene van Affelen, Head of Risk Management & Legal bij de Nationale Postcode Loterij.” Het is dus belangrijk om juridisch secuur te opereren. De aandacht moet uitgaan naar het steunen van onze goede doelen.”
Weinigen in Nederland zullen de Postcode Loterij niet kennen: gemiddeld speelden er in 2015 bij de veertien trekkingen 2,6 miljoen deelnemers per keer mee. De postcode is je lotnummer en je wint samen met je buren. Van Affelen: ”Deze opzet vinden wij sympathiek; het sluit aan bij de goede doelen die wij op het gebied van sociale samenhang steunen.” De loterij heeft geen winstoogmerk; vijftig procent van de opbrengst wordt gedoneerd aan goede doelen op het gebied van mens en natuur. De ontvangende organisaties hadden zodoende dit jaar gezamenlijk 328 miljoen euro te verdelen. De Postcode Loterij is onderdeel van de Holding Goede Doelen Loterijen N.V. waar ook de VriendenLoterij en De BankGiro Loterij onder vallen. De VriendenLoterij werd in 1998 in de familie opgenomen en in 2002 volgde de BankGiro Loterij.
Kansspelautoriteit
Van Affelen buigt zich samen met haar team van juristen en risk managers over het brede scala aan juridische vraagstukken dat zich aandient. “Ik hou van organisaties waar veel gebeurt. Vanuit de advocatuur bij Van Doorne ben ik bijvoorbeeld gaan werken bij Joop van de Ende als hoofd Juridische Zaken en later als legal liaison voor de Broadwayproductie Cyrano, The Musical. Bij de VARA heb ik gewerkt als company secretary en hoofd Bedrijfsbureau. Bij de Postcode Loterij bemerk ik een dynamiek die vergelijkbaar is met die van de theater-en televisiewereld.”
Juridisch-inhoudelijk kent de functie aspecten die ze daarvoor niet is tegengekomen. De belangrijkste betreft de relatie met toezichthouders, in het bijzonder de Kansspelautoriteit. Zij geeft de loterijvergunning af en controleert actief of alle kansspelelementen hiermee in overeenstemming zijn. Ook keurt zij het deelnemersreglement goed. Van Affelen: “Zo worden de kwartaalcijfers, volkomen terecht overigens, door de Kansspelautoriteit doorgelicht om bijvoorbeeld te bekijken of wel de helft van ieder lot naar het goede doel gaat. Of stel dat we opeens een weekprijs bij de loterij willen instellen. Als dit nog niet in het reglement is bepaald dan hebben we daarvoor goedkeuring van ze nodig. We zitten dan eerst rond de tafel om uit te leggen hoe we dit voor ons zien.” Grote delen van Nederland krijgen ook mailings van het bedrijf toegestuurd. De inhoud hiervan moet niet alleen in overeenstemming zijn met de verleende vergunning, maar wordt ook grotendeels ingekaderd door de Reclamecode voor kansspelen. “Dit is een vorm van zelfregulering omdat onze markt zich verenigd heeft om normen op te stellen en zich daar aan te houden. Is een brief bijvoorbeeld niet misleidend doordat mensen het idee hebben een prijs te hebben gewonnen terwijl ze in feite nog slechts gaan meespelen?” Marketinguitingen worden zonder uitzondering scherp in de gaten gehouden door Van Affelen en haar afdeling. “Als Loterij zitten we best in een glazen huis: er wordt altijd naar ons gekeken. Uiteraard willen we binnen de lijntjes kleuren, maar er bestaan ook grijze gebieden in de regelgeving. Dit wordt gelukkig ook in toenemende mate erkend door toezichthouders; zeker gedurende de periode na invoering van nieuwe regels betrachten ze vaak enige coulance. Het goed en werkbaar houden van deze relatie is een speerpunt van onze afdeling.” Het bezit van persoonsgegevens van deelnemers vereist bovendien dat de regels omtrent de bescherming ervan worden ingebed in de organisatie. ”De data die we beheren, de NAW en het e-mailadres, zijn redelijk onschuldig. Dat neemt niet weg dat de Wet meldplicht datalekken en de wettelijke eisen omtrent de beveiliging van je gegevens ook voor ons geldt.” De invoer van de Europese privacyverordening heeft op dit gebied de grootste gevolgen gehad. “We hebben in feite een privacy compliance structuur opgezet. Op iedere afdeling zijn aanspreekpunten aangesteld en de systemen zijn op onderdelen aangepast. Een ingehuurde specialist op dit gebied heeft ons hiermee geholpen. Haar kennis is overgedragen aan een van onze juristen die nu privacy-officer gaat worden.” Zo is een belangrijke taak voor de komende tijd vormgegeven: het op niveau houden van de privacycompliance.
Prijzen
Het klassieke juridische handwerk zoals het sluiten van contracten vormt ook nog steeds een belangrijk onderdeel van het werk. Hoewel veelal gestandaardiseerd, maakt de verscheidenheid aan contracten dat er toch altijd naar wordt gekeken door Juridische Zaken. “Om er een paar te noemen: alle prijzen moeten natuurlijk worden ingekocht, variërend van theeglazen tot speciale evenementen voor de deelnemers. En we sluiten contracten voor onze televisieprogramma’s, die met buitenproducten als Talpa en Endemol worden gemaakt. Ook onze ambassadeurs staan uiteraard bij ons onder contract”, aldus Van Affelen.
Gevraagd naar de verbindende factor in het bedrijf hoeft Van Affelen niet lang na te denken. “Iedereen put zijn motivatie uit het bijdragen aan onze goede doelen. Tijdens ons laatste personeelsuitje hebben we niet alleen feestgevierd, maar zijn we eerst met zijn allen gaan werken voor Natuurmonumenten in de duinen. Op zo’n moment merk je weer hoe enorm dat goededoelengevoel leeft bij ons.”
