Stop met PostNL. Die oproep plaatste universitair docent bestuursrecht Rens Koenraad (Tilburg University) 17 maart op LinkedIn: de nationale postdienst is dermate onbetrouwbaar geworden dat de Rechtspraak – volgens hem – direct naar alternatieven moet zoeken.
‘Inherent onbetrouwbaar’
Het schuurt in de juridische wereld al langer over PostNL. In een conclusie (13 maart 2024) uitte advocaat-generaal Peter Wattel al forse kritiek over ‘gebrekkige bezorging van aangetekende stukken’. Dit jaar deed de Nationale ombudsman daar nog een schep bovenop. In een brief aan de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties waarschuwde hij dat steeds meer burgers door de ‘gebrekkige postbezorging’ in de problemen komen. “Klachten over verdwenen of te late post worden bovendien steevast afgewezen, waardoor gedupeerde burgers nergens terecht kunnen.” De Groningse emeritus hoogleraar Leo Damen ging daar in een annotatie bij een uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State nog eens overheen: ‘PostNL is inherent onbetrouwbaar’. “Het stelsel van rechtsbescherming, inclusief de toegang van de burger tot de rechter, lijdt onder deze problematiek”, aldus Damen. “Rechtsvervreemding van burgers die worden geconfronteerd met onnodig procederen over procederen, ondermijnt de rechtsstaat.”
Digitaliseren
Volgens Koenraad moet dit alles voor de Rechtspraak aanleiding geven om per direct op zoek te gaan naar een alternatief voor PostNL als instantie die belangrijke documenten zoals uitnodigingen, griffierechtnota’s en vonnissen (arresten; uitspraken) bezorgt bij burgers, bedrijven en hun gemachtigden. Op LinkedIn krijgt hij veel bijval, bijvoorbeeld van advocaat Bart Boersma: “De problemen met PostNL onderschrijven wij volledig. Het portaal van rechtspraak.nl en het portaal van de Hoge Raad werken wat ons betreft prima. Dus inderdaad zo snel mogelijk volledig digitaliseren, is ons advies.” Dat vindt ook advocaat Cornelis van der Sluis: “Gewoon lekker digitaal werken. Al dat papier schuiven is inmiddels echt niet meer nodig.”
Per koerier
Maar digitaal werken lost maar een deel op, vindt advocaat Jan Wouter Alt: “Na indiening zal de wederpartij toch moeten worden opgeroepen. Dat kan dan het veiligste bij deurwaardersexploot.” Ook advocaat Jolande ter Avest heeft twijfels bij een volledige digitalisering: “Daarmee zullen de problemen tussen advocaten en de Rechtspraak opgelost zijn, maar niet het probleem tussen de rechtspraak en de burger. Dat is veel hardnekkiger en ingewikkelder op te lossen. Als ik zeker wil weten dat een poststuk de Rechtspraak bereikt, sturen we een koerier of brengen we het zelf. Duur, maar wel effectief.”
Cyberdreigingen
Op dit lijn zit ook jurist Christiaan Roorda: “Het wordt tijd dat de overheid de postbezorging weer zelf ter hand neemt: post is een openbaar-nutsvoorziening. Met privatisering, concurrentie en flexcontracten is de toewijding aan de taak verloren gegaan. Digitalisering is niet de oplossing: niet iedereen kan daar mee omgaan. Bovendien is het goed om een betrouwbaar analoog systeem te hebben in deze gevaarlijke geopolitieke tijden en cyberdreigingen.”
