In dezelfde week dat een ‘commissie van wijzen’ bestaande uit drie hoogleraren is aangewezen om minister voor Rechtsbescherming Franc Weerwind (D66) te helpen bij het vormgeven van een nieuwe toezichtstructuur voor de advocatuur, buitelen de bestuursorganen van de Nederlandse Orde van Advocaten over elkaar heen. Het voorstel van Weerwind uit september houdt in dat er drie niveaus van toezicht op de advocatuur zouden komen: lokale toezichthouders, een nieuw te introduceren Landelijke Toezichthouder Advocatuur (LTA) en een ‘blik van buiten’. Over de exacte invulling bestaat echter vooralsnog verdeeldheid.
Niet-advocaten in BvB
De twee Kroonleden van het College van Toezicht hechten zeer aan deze blik van buiten (BvB), zo benadrukken zij in een brief aan de minister, om te voorkomen dat het advocatentoezicht “zich te veel naar binnen keert”. De BvB, die de CvT moet gaan vervangen, moet volgens hen een sterke rol krijgen bij benoeming en ontslag van de LTA-leden en bij de vaststelling van jaarrekening en begroting. Ook willen zij dat er in de LTA advocaten én niet-advocaten zitting nemen. “Dit geeft de mogelijkheid om complementaire noodzakelijke c.q. nuttige expertise toe te voegen, hetgeen de kwaliteit en de legitimiteit van de LTA ten goede komt”, schrijven Kroonleden Roelie van Wijk-Russchen en Aart Jan de Geus. Ook zouden bijvoorbeeld LTA-leden op voordracht van de BvB moeten worden benoemd door de algemene raad (het NOvA-bestuur).
2 tegen 1
Opvallend is dat de handtekening van algemeen deken Robert Crince le Roy, als zodanig automatisch lid van het CvT, ontbreekt. Die verwijst naar het advies aan Weerwind van de algemene raad, waarvan Crince le Roy tevens voorzitter is. In dat advies wordt het belang van een externe toezichthouder juist gerelativeerd. Het Financieele Dagblad meldt dat er “in goede harmonie” voor is gekozen om de brief slechts door twee van de drie CvT-leden te ondertekenen. Overigens verdwijnt de dubbelrol van de algemeen deken waarschijnlijk in de nieuwe situatie.
Advocatenparlement gepasseerd
Het College van Afgevaardigden (CvA), het ‘advocatenparlement’, is op zijn beurt met het advies van de algemene raad dan weer erg ontevreden. Zo kwam gisteren naar voren tijdens de voorjaarsvergadering, waarvan het Advocatenblad verslag deed. Niet in de eerste plaats met de inhoud ervan – waaronder het pleidooi dat de draagkrachtigste advocaten het meest zouden moeten bijdragen aan toezicht –, maar over de gang van zaken. Een belangrijk deel van de CvA zou boos zijn dat de raad het niet geconsulteerd had alvorens het advies aan de minister te sturen. Wel was onder anderen gesproken met de dekens, sociaal advocaten, grote kantoren, het CvT, de raad van advies en Tom Barkhuysen, hoogleraar te Leiden en advocaat bij Stibbe. Met instemming van een meerderheid van de aanwezigen werd de vergadering in beslotenheid voortgezet om het te hebben over het proces.
De verwachting is dat Weerwind eind april met een bijgewerkt voorstel komt.
