Een kleine groep notarissen werkt mee aan dubieuze handel in percelen landbouwgrond, meldde RTL Nieuws twee weken geleden. Grondhandelaren knippen weilanden op in kleine stukjes grond en verkopen ze aan particulieren met de belofte dat er op korte termijn mag worden gebouwd en de waarde zal stijgen. Maar het beloofde rendement blijft nagenoeg altijd uit − de bestemming van de stukken weiland wordt zelden van landbouw naar huizenbouw gewijzigd. Tienduizenden kopers zouden slachtoffer zijn van deze grondhandel.
Tuchtrecht
De verkoop van dergelijke stukken grond gaat vaak via een volmacht. Dat is niet illegaal, maar zowel de Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie (KNB) als de tuchtrechter raadt volmachten in dit geval af. Als een notaris de kopers niet ziet of spreekt, is het bijna onmogelijk om hen te waarschuwen voor de risico’s, aldus de KNB.
De afgelopen jaren werd aan zes notarissen een tuchtmaatregel opgelegd vanwege fouten bij grondverkoop aan particulieren. De straffen varieerden van een waarschuwing tot ontzetting uit het ambt. Toch is er een aantal notarissen dat de grondverkoop blijft faciliteren
Vrijstelling
Speculeren met grond is in beginsel niet in strijd met het recht. Het is eigenlijk een vorm van beleggen. Voor het aanbieden van beleggingsobjecten is een vergunning van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) verplicht, maar momenteel geldt een vrijstelling van de vergunningsplicht voor aanbieders van dit soort grondbeleggingen.
In haar brief aan de Tweede Kamer pleit de KNB voor afschaffing van deze vrijstelling. Ook stelt de KNB aanpassing van het begrip ‘beleggingsobject’ voor. Een perceel grond is nu geen beleggingsobject als de verkrijger ervan zelf verantwoordelijk wordt voor het beheer ervan. Op deze manier is geen vergunning van de AFM nodig.
Volmacht niet verbieden
Met deze twee aanpassingen wordt de bron van het probleem effectief aangepakt meent de KNB, en worden potentiële slachtoffers in een zo vroeg mogelijk stadium beschermd.
De voorgestelde wijzigingen zijn bovendien eenvoudiger door te voeren dan het verplichten van notarissen om kopers altijd naar kantoor te laten komen − waar de KNB op zich voorstander van is − of een volledig verbod op het gebruik van een volmacht. Het laatste vindt de beroepsorganisatie ook onnodig. “De volmacht is een veelgebruikt instrument dat in veruit de meeste gevallen goed werkt. Niet de volmacht is het probleem, maar een gebrek aan voldoende voorlichting.”
