Procesafspraken zijn afspraken tussen het OM en de verdediging over de omvang en het verloop van de strafprocedure. Het gaat dan bijvoorbeeld om de afbakening van het opsporingsonderzoek door de officier van justitie en het beperken van onderzoekswensen (zoals getuigenverhoren) door de advocaat.
Kortere procedures
Het OM liet in 2019 weten in te gaan zetten op meer procesafspraken om de duur van gerechtelijke procedures te verkorten. Dat ging niet meteen goed – in de Cymbal-zaak werden OM en verdediging verrast door een hoger uitgevallen strafoplegging –, maar onlangs hebben de rechtbanken Limburg en Rotterdam in een drietal zaken uitspraak gedaan overeenkomstig de gemaakte procesafspraken. Een “gouden kans”, noemde een officier van justitie dat in het recentste nummer van OM-blad Opportuun.
Geen consensus
Maar over de rechtmatigheid van procesafspraken heerst nog geen consensus. “Omdat een wettelijke regeling over procesafspraken ontbreekt, is niet duidelijk of, en zo ja, onder welke voorwaarden, het maken van procesafspraken toelaatbaar is”, laat de PG weten. Minister van Justitie en Veiligheid Yeşilgöz liet recent aan de Tweede Kamer weten een dergelijke wettelijke grondslag niet nodig te vinden. Hierover zal de Hoge Raad hopelijk duidelijkheid gaan scheppen.
Voor de zomer helderheid
De vordering tot cassatie in het belang der wet wordt vóór de zomer verwacht. Daarin zal ook om een oordeel worden gevraagd over de toelaatbaarheid van vonnisafspraken, gezamenlijke afdoeningsvoorstellen van de officier van justitie en de verdediging aan de rechter.
