“Vrouwelijke advocaten bereiken top moeizaam” is de titel van een artikel (Volkskrant 23 maart 2009, p 6) waarin wordt gerapporteerd over het tweejaarlijkse onderzoek naar de stand van de advocatuur. Essentie is dat het nog steeds bar en boos is als het gaat om de gelijke kansen in de advocatuur. Het percentage vrouwen in de top van de advocatuur is onveranderd gebleven in vergelijking met tien jaar geleden. En het wordt vrouwen nog steeds moeilijk gemaakt part time te werken, ja, deeltijdwerksters zouden zelfs bovenmatig worden gekort in hun winstuitkering.
Misstanden signaleren is een goede zaak, alleen zou een iets kritischer kijk naar de feiten wellicht raadzaam zijn geweest. Het juridisch metier wordt de laatste tien jaar als het ware overspoeld door vrouwen. Blijkbaar oefenen juridische functies in toenemende mate aantrekkingskracht uit op vrouwen. En dat hangt weer voor een deel samen met de ruime mogelijkheden die er zijn om (later) in deeltijd te werken. De rechterlijke macht, zowel staand als zittend, is daar een goed voorbeeld van. En ook bij de overheid, bij rechtsbijstandsverzekeraars en in het bedrijfsleven, werken heel veel vrouwelijke juristen. En veel daarvan in deeltijd.
Dan nu die top van de advocatuur. Percentueel werken er weinig vrouwen in die top. Dat klopt. Maar om dat als het resultaat van een mannelijke samenzwering te beschouwen (zo zou ten kantore van Stibbe volgens de onderzoekers een mannelijke Leidse corpsballencultuur heersen) is een achterhaalde – maar publicitair blijkbaar geen onaantrekkelijke – gedachte. Om mij onbekende redenen negeren de onderzoekers de omgeving waarin topadvocaten werken. Grote advocatenkantoren werken in een internationaal milieu waar van tijd tot tijd vreselijk hard en lang moet worden doorgewerkt en waarbij normale werkweken niet of nauwelijks bestaan. Bij vrijwel al deze kantoren bestaat desalniettemin de mogelijkheid om als partner voor 80% te werken. Al moet je wel behoorlijk flexibel zijn in die 80%. Je kunt daar wel verdrietig over zijn, maar zo is nu eenmaal de realiteit van het internationale zakenleven.
Niet iedereen wil dat. Zeker niet als er ook nog kinderen in het spel zijn. Dat betekent dat zowel mannen als vrouwen in zo’n geval het grote kantoor verlaten, voor zichzelf beginnen of een nichekantoor starten met gelijkgestemden. Zelfde werk, maar wel op een ander niveau, en minder inbreuk makend op je privéleven.
Je kunt de advocatuur veel verwijten, maar niet dat het moeilijk is om als vrouw de top te bereiken. En het verhaal over strafkortingen op winstuitkeringen doet wel erg belegen aan. In de zomer van 2007 deed mijn tijdschrift onderzoek naar het bestaan van die kortingen onder de 20 grootste advocatenkantoren van dit land. Bij twee bleek een korting van 5 % te bestaan. Ik heb ze net even gebeld: alleen Boekel de Nerée kent dit fenomeen nog. Maar die hebben dan wel weer een vrouwelijke bestuursvoorzitter.
Bij Mr. schrijven we ook over diversiteit binnen grote kantoren. Maar wij hebben het dan over de zeer moeizame doorstroming van allochtonen. Want dat is wel een interessant en relevant onderwerp.
