De media wisten u te vinden de afgelopen tijd: u was niet alleen bij Spraakmakers, maar werd ook geïnterviewd door Trouw en Editie NL van RTL. Bent u blij met al die aandacht?
“Zeker! Het is goed om te voelen dat mijn werk wordt opgemerkt en ik hoop zo politici en andere notarissen te inspireren.
Er gaan al langer stemmen op voor een sociaal notariaat, maar u voegde in 2023 de daad bij het woord door Sociaal Notariaat Den Bosch op te richten. Wat was uw drijfveer?
“In de loop van de jaren vond ik het steeds minder vanzelfsprekend dat er zoveel ongelijkheid is en dat wij notarissen daaraan bijdragen, door rijke mensen te helpen nog rijker te worden. Dat past eigenlijk helemaal niet bij waar ik vandaan kom. Ik kom uit een onderwijsgezin en mijn ouders vonden het belangrijk dat kinderen zoveel mogelijk gelijke kansen kregen. Ook in de jaren tachtig en negentig moest mijn vader als docent en coördinator op een middelbare school ouders van met name meisjes en kinderen met een andere culturele achtergrond ervan overtuigen dat ook zij konden gaan studeren. Mijn moeder was onderwijzeres en werd in 1968 ontslagen omdat ze ging trouwen. Zodra het weer kon ging ze weer vervangen en toen ze zo oud was als ik nu kreeg ze weer een vast contract! Ook zij zette zich in voor gelijke kansen van kinderen. En toen onze oudste zoon na zijn geboorte ernstige beperkingen bleek te hebben, hebben wij mogen ervaren hoeveel mensen in de zorg zich met hart en ziel inzetten voor de allerkwetsbaarsten in onze samenleving. Het voelde niet meer goed om me vooral te richten op de rijkeren, op belastingbesparing, terwijl er voor bijvoorbeeld zorg, onderwijs, klimaat en cultuur zoveel (belasting)geld nodig is. Het imago van de notaris helpt ook niet mee. Ik wil een notaris voor iedereen zijn. Ik was daar al een tijd in mijn hoofd mee bezig; in 2022 ben ik alles gaan voorbereiden en op 8 maart 2023 ben ik begonnen.”
Voldoet Sociaal Notariaat Den Bosch aan een behoefte?
“Ja zeker. Iedere dinsdagmiddag als ik aankom, zitten er al mensen op me te wachten. Dan beantwoord ik op het inloopspreekuur vragen, ik maak afspraken met mensen die meer tijd nodig hebben en beantwoord mails. Er zijn veel instanties, zoals het Juridisch Loket, sociaal raadslieden en andere vrijwilligers die naar mij doorverwijzen.”
Bent u vooral een vraagbaak voor notariële aangelegenheden, of maakt u ook daadwerkelijk aktes op?
“Ik geef vooral advies, maar maak ook af en toe een akte op. Vaak is dat een eenvoudig testament, maar dat kan heel belangrijk zijn voor mensen.”
Hoe reageren notariële collega’s op uw sociaalnotarisschap?
“In het notariaat is het erg druk, en veel collega’s vragen zich af hoe ze dit werk er nog bij zouden moeten doen. Maar als we dit op landelijk niveau zouden organiseren, is het zeker te doen. Ik geef toe dat het ook een keuze is, die ik niet voor anderen kan maken. Je moet toch buiten de gebaande paden durven gaan.”
Het begon met een initiatiefnota van SP’er Michiel van Nispen, en inmiddels pleiten ook onderzoekers van de Radboud Universiteit en de KNB voor een sociaal notariaat à la de sociale advocatuur. Verwacht u dat dat er op korte termijn komt?
“Eerlijk gezegd verwacht ik niet dat dit demissionaire kabinet snel met regelgeving zal komen. Maar ik blijf hopen op een volgend kabinet met een sociaal gezicht en meer aandacht voor de kwetsbare mens. En als dat er komt, met daarnaast net zulke volhoudende en inspirerende Kamerleden als Michiel van Nispen (die helaas gaat stoppen), dan heb ik goede hoop. Ook vanuit de KNB is er volop aandacht voor dit onderwerp. Ons werk kan veel ellende voorkomen.”
Wie of wat is uw bron van inspiratie?
“Er zijn veel mensen die mij inspireren, maar ik kies hier voor een jurist, Clara Wichmann (1885-1922). Het was volgens haar onmogelijk om gelijkheid te creëren in een maatschappij gericht op winst. Ik denk dat het daar nog steeds misgaat. Zoveel invloedrijke mensen zijn verblind door macht en winst; zij verliezen de menselijke maat, de natuur en kwetsbare mensen uit het oog.”
Welke jurist verdient wat u betreft een compliment?
“Roger Cox, omdat hij zich al zo lang als advocaat inzet voor duurzaamheid. Door de gewonnen klimaatzaken tegen de Nederlandse overheid en Shell is hij zeer invloedrijk. Hij is een pionier, en dat probeer ik in het klein ook te zijn. Verder laat hij zien dat je vanuit een kleiner kantoor in het zuiden van het land zeker zoveel impact kunt hebben als een groot kantoor aan de Zuidas.”
Welk boek las u het laatst?
“Ik las vorige week Wat er was van Floor Gerritsma. Het is een prachtig verhaal over rouw, verlies, vriendschap, liefde, natuur, het Pieterpad en de helende kracht van wandelen. Ik heb inmiddels ook het hele Pieterpad gelopen en ook deze zomer heb ik veel in Nederland gewandeld. Het afgelopen jaar was intens voor mij, met een wijziging van mijn standplaats naar mijn geboortegrond. Heel fijn om wandelend in de natuur te reflecteren op het leven.”
Met welke beroemdheid zou u een gevangeniscel willen delen?
“Ik zou wel met de vrouwen van Wishful Singing een cel willen delen. Zij zingen prachtig samen en maken klassieke muziek toegankelijk. Ik zing zelf ook in een kamerkoor (Capella Brabant), in een kwartet en soms solo. Het is heerlijk om samen te musiceren en de wereld een beetje mooier te maken. Dat kan vast prima in een gevangeniscel.”
Als u het voor het zeggen had?
“Dan zouden er (wereld)leiders zijn die goed zorgen voor de aarde en de natuur, die aandacht hebben voor het kleine, het kwetsbare, zodat mensen niet hoeven te vluchten voor klimaatverandering en oorlogen. Natuurlijk zou er ook meer gezongen worden! De zachte krachten, zullen zeker winnen in ’t eind…”
Benieuwd naar de studententijd van Yvonne Vleeshouwers? Kijk hier.