Ook dit jaar wordt weer een ‘Brug naar de Top’ georganiseerd. Alle betrokkenen zijn zeer enthousiast over dit initiatief. Met dit project wordt geprobeerd de kloof tussen de biculturele rechtenstudenten en de rechtspraktijk te overbruggen. Aan de doelstelling van dit project, dat tot nu toe door De Brauw Blackstone Westbroek en de Raad voor de rechtspraak werd georganiseerd, werd in de ogen van zowel de juridische professionals als de studenten in de afgelopen drie jaar ruimschoots voldaan. Komend jaar doet ook het Openbaar Ministerie voor het eerst mee.
In ‘Brug naar de Top’ worden studenten met een biculturele achtergrond gekoppeld aan juristen van hun keuze. Zij kunnen dan meerdere gesprekken met deze voeren om zich zo een reëler beeld te vormen van de juridische praktijk.
Veel belangstelling
Volgens Marthe Vehmeijer, advocaat bij De Brauw en projectmedewerker van ‘Brug naar de Top’, was er vooral vanuit de Rechtspraak erg veel belangstelling: “Door de grote belangstelling vanuit de Rechtspraak hebben we sommige rechters zelfs moeten teleurstellen, omdat we ze niet konden koppelen aan een student. Ongeveer 25 advocaten, een aantal bedrijfsjuristen van multinationals zoals Shell en Philips en enkele hoogleraren deden ook mee.”
Ronell Paniagua (24), derdejaars rechtenstudent aan de Universiteit Leiden, heeft deelgenomen aan het project en kennisgemaakt met een rechter. “Door dit initiatief krijg je als student makkelijker contact met de praktijk. Ik had een totaal vertekend beeld van de rechtspraak en advocatuur. Ik vond het moeilijk om met deze wereld in contact te komen. Ik zag ‘Brug naar de Top’ als een kans om mijn onzekerheid te overwinnen. Ik kom zelf niet uit een omgeving met (juridische) professionals. Voor mij was het een unieke kans om een kijkje te nemen achter de schermen bij de Rechtspraak. Dit project motiveert en begeleidt studenten om kennis te maken met een wereld, die zij van dichtbij niet kennen.”
Initiatiefnemer Bart van Reeken, advocaat bij de De Brauw Blackstone Westbroek, heeft diversiteit hoog op de agenda gezet. Van Reeken: “Het is zo gek dat er steeds meer biculturele rechtenstudenten zijn, maar dat je dat niet terugziet bij de grote kantoren. Als je als kantoor het beste wilt zijn, dan moet je selecteren op dingen die belangrijk zijn en niet alleen op bijvoorbeeld blauwe ogen. Dan loop je heel goede mensen mis. Diversiteit zorgt voor verschillende invalshoeken waardoor je problemen creatiever en beter kunt oplossen. Op de universiteiten zie je ook nog steeds dat studenten met dezelfde achtergrond het meest met elkaar omgaan. Dan krijg je een soort zuilensysteem en dat leidt niet tot begrip en onderling verkeer. Dit project zorgt dat mensen van verschillende achtergrond met elkaar praten.”
Aandeel biculturele juristen
In 2009 deed de Raad voor de rechtspraak voor het eerst mee als co-organisator. Simone Roos, lid van de Raad voor de rechtspraak met onder andere HRM en diversiteit in portefeuille, vertelt dat nu wordt geïnventariseerd hoe het precies gesteld is met de diversiteit binnen de Rechtspraak: “Wij zijn op dit moment in kaart aan het brengen hoeveel rechterlijke ambtenaren en gerechtsambtenaren een niet-westerse achtergrond hebben om het effect van het diversiteitsbeleid te kunnen meten. Dat is eind 2010 rond. Percentages kunnen dus nog niet worden genoemd, maar van de 2450 rechters hebben naar schatting een zeer gering aantal een biculturele achtergrond. Bij de juridische ondersteuning en administratie zijn dit er wel meer.”
De Brauw registreert liever niet op afkomst. Van Reeken: “Hoe doe je dat? Op voornaam, huidskleur of achternaam? Dat is heel moeilijk. Onder de compagnons is het aantal biculturelen heel gering; één Engelsman en één Zuid-Afrikaan. Voor de rest zijn het allemaal Nederlanders. Onder de medewerkers zijn het er een handje vol, misschien tien. Onder de stagiaires is het een stuk meer: tussen de 10 en 20 procent. Veel meer dan bij andere kantoren. Het is opvallend dat die toename bij ons zo sterk is. Dat wij de ‘Brug naar de Top’ organiseren, heeft daar wellicht mee te maken.
Oorzaken
“De Rechtspraak werkt om drie redenen aan het vergroten van de diversiteit. Wij vinden het belangrijk voor de legitimiteit van rechtspraak om een voor alle groepen in de samenleving herkenbare organisatie te zijn. We versterken met ons diversiteitsbeleid de kwaliteit van de rechtspraak en ten slotte willen we hiermee de arbeidsmarkt optimaal benutten. De hoofdoorzaak van het tekort aan biculturele rechters is het imago van de rechtspraak dat vrij algemeen wordt gezien als een wit bolwerk. De gedachte die veel biculturele juristen hebben is ‘daar kom ik toch niet tussen’. Dat is natuurlijk absoluut niet aan de orde. Als je de selectie doorkomt, ben je van harte welkom. Graag zelfs”, aldus Roos. Een andere oorzaak die Roos noemt, is dat er nog relatief weinig biculturele WO-rechtenstudenten zijn. “Dat neemt wel steeds meer toe. Maar nu moet uit een vijver worden gevist, waar weinig biculturele vissen in zwemmen. Als daar nog eens een selectieprocedure overheen gaat, blijft een gering aantal over. Die vijver moet worden vergroot. Door studenten te koppelen aan rechters kunnen ze echt kennismaken met de Rechtspraak. Ze voeren gesprekken en kunnen meelopen. Dat is een betere methode dan een beurs of folder. Ik ben ervan overtuigd dat dit echt wat kan bijdragen, maar ik zie het wel als een onderdeel van een heel pakket aan allerlei activiteiten en maatregelen.”
In de rechtszaal moeten niet alleen maar ‘witte’ toga’s zitten. Het moet een zichtbaar gedifferentieerde groep zijn. Zo vertelt Roos. “Daarnaast mis je misschien een boel goede rechters als je een hele doelgroep misloopt. Dat is doodzonde. Onze ambitie is om in 2011 een instroom van 10% aan biculturele rechters te hebben.”
Advocaat Van Reeken: “Ik denk ook dat dit project heel veel oplevert. Biculturele studenten zien nu opeens mogelijkheden, waarvan ze in eerste instantie niet hadden gedacht dat die voor hen zouden bestaan. Ik kan me daar wel iets bij voorstellen, want ik kom zelf uit een redelijk eenvoudig milieu. De toegang naar een kantoor als De Brauw was voor mij dus niet vanzelfsprekend. Misschien ben ik daarom meer betrokken en gedreven om dit project te organiseren dan sommige andere collega’s. Dit project laat zien dat afkomst niet aan in de weg hoeft te staan om terecht te komen bij een groot kantoor, de rechterlijke macht of een multinational. Door ontmoetingen en gesprekken weten studenten hoe ze daar terecht kunnen komen en wat ze daarvoor moeten doen. Als je bijvoorbeeld altijd alleen maar slagers ontmoet, heb je toch ook geen idee wat er voor nodig is om bij de politie te komen?”
