In Beijing heb je citizens, mensen met een residence permit, en illegalen. Ik beperk mij nu tot de eerste twee groepen. Momenteel zijn er 24 miljoen citizens (20 jaren geleden was dat de helft). Daarenboven zijn er de mensen met een verblijfsvergunning. Die krijg je als je een baan hebt hier. Bij ontslag vervalt de verblijfsvergunning.
Citizenship is zeer gewild. Ten eerste mag je dan een appartement kopen, en als je getrouwd bent zelfs twee. Dat doet men ook, voor het kind! Heb je alleen een verblijfsvergunning dan mag je geen appartement kopen. Citizenship is vooral ook van belang voor mensen met een kind. Gewilde en de beste staatsscholen zijn voor kinderen van citizens, en dan is er geen tuition fee. Kinderen van residents kunnen ook naar de top staatsscholen, maar betalen dan een ‘ vrijwillige’ donatie die voor de allerbeste scholen wel kan oplopen tot 280.000 RMB!
De topuniversiteiten in Beijing nemen ook relatief veel studenten aan uit Beijing, zodat citizenship in Beijing en goed onderwijs op een top school, bijdragen aan toelating tot een topuniversiteit. Nog een reden voor citizenship.
Een man zonder citizenship vindt het ook lastig om een echtgenote te vinden die wel citizen is. Weliswaar kan citizenship verworven worden door een huwelijk na jaren, het citizenship is een soort ‘ hogere’ klasse/ status.
Staatsbedrijven en universiteiten vragen per jaar in oktober bij de stad Beijing een aantal citizenships aan. Die kunnen dan gegeven worden aan nieuw personeel , met een vaste aanstelling, of aan partners van personeel dat men graag in dienst wil hebben. Omdat het jaarlijkse quota niet gelijk is aan het aantal te vervullen vacatures kan het zijn dat men een paar jaren moet wachten! Dit systeem werkt voor alle grote agglomeraties.
Ik schreef al veel over verkeer. Als fietser begin ik het te leren. Chinezen gaan er vanuit dat ze geen voorrang krijgen. En dat als je niet rechtsaf of linksaf gaat, niemand je doorlaat. Linksafslaand verkeer neemt namelijk de voorrang en probeert dwars voor of door het rechtdoorgaande verkeer te gaan. Anders wacht je waarschijnlijk eindeloos. Ook als je van een oprit de snelweg oprijdt: gewoon gaan, anders kom je er niet tussen. Met dat soort plotseling afslaande of invoegende verkeersdeelnemers wordt rekening gehouden, hoop ik. Geldt ook voor fietsers en voetgangers. Die gaan soms plotsklaps naar links of naar rechts of de straat over. Achteropkomend verkeer beoogt daarop te anticiperen, door waarschuwend te toeteren. Het is even wennen, maar dan kent het een zekere logica. Minder veilig geloof ik dan in Europa; gemiddeld iedere week kom ik bij mijn woon/werk fietstocht wel een aanrijding tegen.