Dit betekent dat de beperking aan de lengte van processtukken voorlopig in stand blijft.
Kort geding
De rechter deed in een tussenvonnis uitspraak naar aanleiding van het kort geding op 26 mei, dat een groep van ruim zestig advocaten had aangespannen tegen de Staat. Aanleiding was de door de hoven ingevoerde maximumlengte van processtukken in civiele zaken.
Dikkere dossiers
Processtukken in civiele dagvaardingszaken en verzoekschriftprocedures bij de gerechtshoven mogen sinds 1 april niet langer zijn dan 15 tot 25 pagina’s, afhankelijk van het soort stuk. Volgens het Landelijk Overleg Vakinhoud Civiel Hoven zijn processtukken vaak nodeloos lang en staan er veel herhalingen in. Door de steeds dikker wordende dossiers de afgelopen jaren is de behandeltijd per zaak flink toegenomen, wat zorgt voor druk op de doorlooptijden. De gestelde limiet zou volgens de hoven voor de meeste processtukken moeten volstaan.
Fel protest
Vanuit de advocatuur is fel geprotesteerd tegen deze limitering, maar ondanks overleg tussen advocatuur en Rechtspraak werd het nieuwe procesreglement toch ingevoerd. Om de regeling van tafel te krijgen besloten de ruim zestig advocaten een kort geding tegen de Staat aan te spannen.
Prejudiciële vragen
Tijdens de kort gedingzitting op 26 mei bleek dat beide partijen vinden dat de zaak zich leent voor prejudiciële vragen aan de Hoge Raad. Zij hebben deze vragen voorafgaand aan de zitting in gezamenlijk overleg vastgesteld. Ze willen onder meer weten of de hoven bevoegd zijn om de lengte van processtukken te beperken.
Omdat de beantwoording van de vragen door de Hoge Raad al gauw enkele maanden kan duren willen de advocaten dat de regeling wordt uitgesteld totdat duidelijk is of deze juridisch houdbaar is. Maar de Staat wil dat niet: opschorting zou tot verwarring kunnen leiden.
Discretionaire bevoegdheid
De Haagse voorzieningenrechter heeft nu beslist dat gerechtshoven een discretionaire bevoegdheid hebben om met bepalingen in procesreglementen de omvang van processtukken te limiteren. Nu de hoven hiertoe bevoegd zijn moet het geschil op dit punt terughoudend worden getoetst, aldus de voorzieningenrechter. De rechter kan alleen ingrijpen als moet worden geoordeeld dat de hoven niet in redelijkheid tot de nieuwe bepalingen hebben kunnen komen.
Noodzaak
Volgens de voorzieningenrechter staat niet vast dat de invoering van de nieuwe maatregelen onnodig of onverantwoord is. Daarbij wijst hij op door de hoven verricht onderzoek waaruit blijkt dat binnen de civiele afdelingen de brede overtuiging leeft dat de noodzaak bestaat tot beperking van processtukken. Dat advocaten hierdoor worden gedwongen hun processtukken kernachtiger en leesbaarder te verwoorden komt de voorzieningenrechter dan ook “niet onbegrijpelijk” voor. Of daarmee ook zal worden bijgedragen aan tijdige rechtspraak zal in de praktijk moeten blijken.
Maatwerk
De voorzieningenrechter weegt verder mee dat de nieuwe maatregelen processtukken niet op een rigide manier limiteren maar “alle ruimte laten voor maatwerk”.
Wel was het volgens de rechter verstandig geweest als de formele vertegenwoordigers van de advocatuur in een eerder stadium en verdergaand bij de totstandkoming van de maatregelen betrokken waren geweest. Dit zou ook in het belang zijn geweest van een goede verstandhouding tussen beide ketenpartners. Maar, zo stelt de voorzieningenrechter, de hoven waren hiertoe niet verplicht.
