Het Openbaar Ministerie heeft het slachtofferbeleid vernieuwd om duidelijk te maken welke taak het heeft richting slachtoffers. Het uitgangspunt van de nieuwe Aanwijzing blijft dat het OM bij het nemen van beslissingen in een strafzaak recht doet aan de belangen van slachtoffers, en uitvoering geeft aan de wettelijke rechten van slachtoffers. In het nieuwe beleid wordt expliciet uitgegaan van de zogeheten slachtofferpresumptie. Uitgangspunt is dat het vermoedelijke slachtoffer van een strafbaar feit een slachtoffer is totdat het tegendeel komt vast te staan.
Regels
De Aanwijzing bevat regels over de omgang met het slachtoffer bij aangifte en het verhoor, bij vervolging en bij het onderzoek ter terechtzitting, en over informatievoorziening aan slachtoffers, kennisneming van processtukken door slachtoffers, de schadebehandeling en het slachtoffer in relatie tot onderwerpen als bijstand, bemiddeling, beslag en internationale samenwerking.
Slachtofferverklaring
In de nieuwe Aanwijzing wordt onder meer verduidelijkt hoe het slachtoffer zijn of haar wensen kenbaar kan maken, en dat het slachtoffer altijd een schriftelijke slachtofferverklaring kan uitbrengen. Ook staat in de Aanwijzing beschreven hoe de officier van justitie bij het opleggen van een strafbeschikking rekening kan houden met een wens tot schadevergoeding van het slachtoffer.
Wensenformulier
Slachtoffers kunnen zelfstandig wensen kenbaar maken, maar daarnaast krijgen ze een wensenformulier van het OM. De beslissing over de strafzaak wordt enige tijd uitgesteld om het slachtoffer de gelegenheid te geven daarop te reageren. Zij hebben daarvoor twee weken, maar als dat daarbinnen niet lukt, houdt het OM daar zoveel mogelijk rekening mee.
Geen handboek
Een Aanwijzing van het College van procureurs-generaal is bedoeld voor medewerkers van het OM en opsporingsambtenaren. Een Aanwijzing bevat geen voorschriften voor slachtoffers en is ook niet bedoeld als handboek of toelichting op de wettelijke regeling. De nieuwe Aanwijzing dient als basis voor het werk binnen het OM. Het Openbaar Ministerie blijft laat weten graag in gesprek te blijven met de verschillende slachtofferorganisaties over verdere verbetering van de omgang met slachtoffers in het strafproces, en werkt hiervoor ook samen met de andere organisaties in de strafrechtketen.
Slachtofferorganisaties vinden overigens de nieuwe Aanwijzing ‘een stap terug in de tijd’ en schreven een brandbrief aan het College van procureurs-generaal.
Lees hier de Aanwijzing slachtoffers in het strafproces.