Rechters slaan niet snel alarm, maar nu zijn de zorgen zo groot dat ze dat wél doen. Aanleiding voor de brief aan de bewindslieden is de mededeling van Jeugdbescherming Brabant (JBB) dat deze instelling voorlopig geen nieuwe beschermingsmaatregelen, zoals de ondertoezichtstelling van een kind, meer uitvoert. Dat betekent dat kinderen die in de knel zitten niet de hulp en bescherming krijgen die ze volgens de rechter nodig hebben.
Systeem loopt spaak
“Als er niemand meer is die onze beslissingen uitvoert, loopt het hele systeem spaak”, aldus Ellen van Kalveen, voorzitter van de expertgroep jeugdrechters. Zij geeft een voorbeeld van wat dat in crisissituaties kan betekenen. ‘Stel: er is sprake van ernstig geweld in een gezin. Moeder komt op de intensive care, vader wordt aangehouden en is gedetineerd met beperkingen. Dan is er niemand met gezag die kan beslissen hoe het verder moet met de kinderen. De rechter spreekt dan een beschermingsmaatregel uit, maar daar moet wel iets mee gebeuren.”
JBB is niet de eerste gecertificeerde instellingen voor gedwongen jeugdzorg (GI) die het werk niet meer aankan. Er zijn veel jeugdzorginstellingen die kampen met financiële problemen en een groot verloop onder de medewerkers. Twee maanden geleden luidden jeugdrechters van de rechtbank Zeeland-West-Brabant al de noodklok: daar waren twee jeugdzorgaanbieders in grote problemen gekomen, waardoor er geen GI meer was die een ondertoezichtstelling kon uitvoeren.
Sneeuwbaleffect
De Rechtspraak vreest dat JBB ook niet de laatste zal zijn als niet acuut wordt ingegrepen, blijkt uit de brief. “We hebben informatie ontvangen dat ook een tweede gecertificeerde instelling deze week een tijdelijke instroomstop bekend zal maken. Het reeds eerder gevreesde sneeuwbaleffect, omdat met het omvallen van instellingen de druk op andere gecertificeerde instellingen nog groter wordt, lijkt zich nu daadwerkelijk te hebben ingezet.”
Van Kalveen: “De overheid moet nú zorgen voor continuïteit voor de GI’s. Wij geven machtigingen af die de overheid de bevoegdheid geven om in te grijpen in levens van kinderen en hun ouders. Dan moet de overheid garanderen dat de hulp geleverd wordt die daarbij hoort.”
Forse kritiek
In het meinummer van Mr. stond een interview met rechter Nathalie van Waterschoot, die vertelde over haar persoonlijke ervaringen met jeugdbescherming en de familierechtspraak. Zij uitte daarin onder meer forse kritiek op de gebrekkige verslaglegging door jeugdbeschermingsinstanties, en wees erop dat er te weinig continuïteit en veel verloop onder het personeel is bij deze instanties.
