Het Zaakverloopregister op Rechtspraak.nl is voor anderen dan partijen die bij een rechtszaak zijn betrokken, geen toereikende wijze van openbaarmaking van uitspraken van de bestuursrechter. De Rechtspraak moet dit aanpassen, zodat ook belangstellenden die niet over een zaaknummer beschikken eenvoudig de tekst van een specifieke uitspraak kunnen raadplegen. Dat bepaalde de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State gisteren (30 april) in een uitspraak.
De rechtbank sprak tot 7 mei 2018 alle uitspraken op een aparte ‘uitsprakenzitting’ in het openbaar uit. Dat gebeurde aan de hand van een proces-verbaal waarin voor iedere uitspraak de namen van partijen, het zaaknummer, de uitspraakdatum en het dictum stonden vermeld. Naar aanleiding van een wetswijziging van artikel 8:78 van de Algemene wet bestuursrecht (juni 2017) heeft de rechtbank besloten geen uitsprakenzittingen meer te houden, behalve in zaken waarin het duidelijk is dat partijen of de media dit op prijs stellen. De zaken waarin de rechtbank digitaal uitspraak doet, worden met zaaknummer opgeslagen in het zogenoemde Zaakverloopregister. Dit register is voor iedereen te raadplegen, maar om kennis te kunnen nemen van de desbetreffende uitspraak moet men wel over het specifieke zaaknummer beschikken. Hierna kan een afschrift van de uitspraak worden opgevraagd.
Dat kwam aan de orde in een procedure die een vreemdeling bij de Afdeling bestuursrechtspraak had aangespannen in een bewaringszaak. Volgens hem had de rechtbank in Rotterdam op 8 mei 2018 een uitspraak waarin hij partij was, niet op de juiste wijze openbaar gemaakt. De Afdeling gaat daarin mee: omdat het zaaknummer zelf niet via het Zaakverloopregister kan worden verkregen, is dit register daarom voor anderen dan partijen geen toereikende wijze van openbaarmaking van uitspraken van de bestuursrechter.
De Afdeling bestuursrechtspraak verbindt in haar uitspraak nog geen gevolgen aan het gebrek dat zij constateert met het Zaakverloopregister. Zij bepaalt dat de rechtbank de gelegenheid moet krijgen haar werkwijze aan te passen, zodat belangstellenden die niet over het zaaknummer beschikken ook eenvoudig de tekst van een specifieke uitspraak kunnen raadplegen.
Inmiddels heeft de Rechtspraak een uitsprakenregister beschikbaar gesteld voor asiel- en bewaringszaken. Over de werking van dit register heeft de Afdeling bestuursrechtspraak nu nog geen oordeel gegeven, omdat het uitsprakenregister nog niet bestond op het moment dat de rechtbank in deze zaak uitspraak deed. En dat is het moment waarop de Afdeling bestuursrechtspraak de rechtmatigheid van de rechtbankuitspraak moet toetsen.
