De gesubsidieerde rechtsbijstand kan 10 tot 20 procent goedkoper worden door meer maatwerk te leveren. Dat stelt de commissie-Wolfsen in een maandag gepresenteerd rapport. Het hele systeem hoeft niet op de schop, maar de regie moet beter.
Als er om juridische hulp wordt gevraagd, wordt nu onvoldoende gekeken wat de beste oplossing is voor het probleem en wie de beste hulpverlener hiervoor is, aldus oud-burgemeester van Utrecht en oud-PvdA-Kamerlid Aleid Wolfsen. “Een veel betere en strakkere toets in het begin is nodig.”
Er moet bij die eerste schifting worden gekeken of een advocaat wel nodig is en of het probleem bijvoorbeeld niet kan worden opgelost door de schuldhulpverlening of door een rechtsbijstandsverzekering. De commissie vindt dat deze zogeheten eerstelijnshulp versterkt moet worden. Daarvoor stelt de commissie voor de Raad voor Rechtsbijstand en het Juridisch Loket samen te voegen. Wolfsen: “Een forse investering in het begin leidt tot een besparing aan het eind”.
Mensen die door deze eerste schifting heenkomen en een advocaat nodig blijken te hebben, moeten dan een lagere eigen bijdrage kwijt zijn aan de rechtsbijstand. Volgens de commissie kan die met een kwart omlaag. Verder pleit ze voor een kleine verhoging van de vergoeding voor de advocaten.
De vorige staatssecretaris van Justitie, Fred Teeven, wilde 85 miljoen euro bezuinigen op deze vorm van rechtsbijstand. Dat kreeg hij er in de Eerste Kamer niet door. De senatoren maakten zich ernstige zorgen over de toegang tot het recht voor de allerarmsten. Daarop werd begin dit jaar besloten een deel van de besparing op te schorten en de commissie Wolfsen in te stellen. Die moest de kostenstijging onderzoeken en voorstellen leveren voor de vernieuwing van het stelsel.
Minister Ard van der Steur (Veiligheid en Justitie) nam het rapport in ontvangst. Hij noemt de plannen interessant. Volgend jaar laat hij de Kamer weten hoe hij verder wil met de gesubsidieerde rechtsbijstand.
