Jort Kelder houdt een stapeltje papier omhoog. “Doe je één programma bij de AVRO, krijg je direct een contract van negen pagina’s toegestuurd en op alle negen pagina’s moeten zes mensen hun paraaf zetten. Dat is wat jullie aanrichten!” roept hij een zaal vol jonge advocaten toe. “En ik wil dat dát stopt.” Afgelopen woensdag, donderdag en vrijdag vond Justitia plaats. Een evenement van de Jonge Balie en Orde van Advocaten in Amsterdam, met traditiegetrouw een pleitwedstrijd, een seminar en een cabaretvoorstelling.
Tijdens het seminar op vrijdagmiddag was Jort Kelder gespreksleider en hij liet duidelijk blijken niet blij te zijn met de aanhoudende juridisering van de maatschappij. Volgens hem moeten we terug naar een vertrouwenssamenleving. Maar die samenleving lijkt niet dichterbij te komen met de plannen van het kabinet om het toezicht op advocaten in handen van de overheid te brengen. Het thema van Justitia 2013: ‘Big Brother in de advocatuur, is verscherpt toezicht in de advocatuur gewenst?’ sloot dan ook goed op de actualiteit aan.
Wiens brood men eet..
De Amsterdamse deken Germ Kemper en oud-deken Floris Bannier gaven aan niet blij te zijn met het wetsvoorstel voor extern toezicht. En ook de advocaten die als spreker waren uitgenodigd, Gerard Spong (Spong Advocaten) en Barbara van Hussen (DLA Piper), zien niets in het plan. “Wanneer er toezichthouders komen die niet tot de advocatuur behoren en door de overheid worden aangesteld, komt de onafhankelijkheid van de advocaat in het geding”, stelde Kemper. “Maar is de advocaat wel zo onafhankelijk?”, wilde Kelder weten. “Wiens brood men eet wiens woord men spreekt, toch?” Volgens Bannier is de onafhankelijkheid van de advocaat vooral bedoeld ten opzichte van de staat. “De overheid is vaak de wederpartij, alleen al in alle zaken binnen het bestuursrecht en het strafrecht, daarom moet de overheid de advocaat niet gaan vertellen wat hij moet doen.”
Vierhonderd tegen één
Jeroen Recourt, Tweede Kamerlid voor de PvdA, was uitgenodigd om het nieuwe wetsvoorstel te verdedigen. Recourt: “Het systeem dat je louter controle hebt van collega’s zorgt voor een te kleine legitimatie.” De verdediging bleek al snel onbegonnen werk op een bijeenkomst van meer dan vierhonderd advocaten. Van Hussen deed het argument van legitimiteit af als “iets populistisch”. Ze vindt het moeilijk te verkroppen dat er niets mis lijkt met de kwaliteit van het huidige toezicht, maar dat het toch in zijn geheel op de schop moet. Bannier vindt het jammer dat er niets is gedaan met het plan van Arthur Docters van Leeuwen. Hij kwam in 2010 met een advies aangaande het toezicht op de advocatuur en adviseerde om één niet-juridische systeemtoezichthouder aan te stellen. Deze toezichthouder zal volgens Van Leeuwen boven de dekens staan, maar vooral niet door de overheid moeten worden aangesteld. Spong had al helemaal geen goed woord over voor de plannen van het kabinet. “Als het wetsvoorstel aangenomen wordt, zal ik het bestrijden tot aan het EHRM. Ik zal de advocatuur met hand en tand verdedigen en ik roep de zaal op hetzelfde te doen.”
Alleen voor de punten
Maar de zaal leek niet zoveel behoefte te hebben om de barricade op te gaan. Misschien kwam dat gedeeltelijk doordat de discussie soms moeilijk te verstaan was. Duidelijk was in elk geval dat de jonge advocaten zich niet erg betrokken voelden bij de discussie die op het podium gevoerd werd: tijdens de vragenrondjes was er een enkeling die opstond, en die enkeling was twee van de drie keer géén advocaat-stagiaire. Tegelijkertijd was de zaal nooit echt stil en zaten verschillende jonge advocaten openlijk op hun smartphone spelletjes te spelen. “Zitten jullie hier alleen voor de punten?” vroeg Jort Kelder tot tweemaal toe. Dat was bij een groot gedeelte van de jonge advocaten hoogstwaarschijnlijk het geval.
