Na het slagen voor havo-examens begon ik met hbo-rechten in Enschede, de uitvoering van een ambitie van drie jaar oud. Na twee maanden besef ik dat het niks voor mij is. Geboren in Almelo keek ik nooit verder dan twee postcodes voorbij de mijne, maar nu voelde dat niet langer juist. Van een memorabel gesprek met de plaatselijke decaan bleef één opmerking hangen: “Je vindt rechten niet saai, maar wel hoe we het hier onderwijzen.” En zo geschiedde de aanvang een academische en professionele reis over het continent. Het eerste station? Den Haag, de stad van vrede en recht.
De opleiding International & European Law van de Haagse Hogeschool sprak mij gevoelsmatig aan; de sprong in het onbekende was snel gemaakt. De enige te slikken bittere pil was dat deze opleiding, inclusief een Nederlandstalig schakeltraject, geen civiel effect zou verlenen. De advocatuur leek dus ver verwijderd, tot ik in een gastcollege een Frans advocaat met… jawel, de Nederlandse identiteit te spreken kreeg. Direct smolten landsgrenzen weg uit mijn juridische perspectief. Gedurende deze opleiding, waarover meer in de volgende post, kreeg ik alle vakken die mijn Nederlands-studerende collega’s ook kregen. Ik kreeg er alleen wat extra jurisdicties bij. Het randje Europees recht beviel mij als fervent Europeaan nog het meeste. Europees mededingingsrecht, wat uiteindelijk mijn Stockholmiaanse LL.M zou worden, bleek een academische passie.
Nederland is nog niet van mij af
Maar in Nederland wordt men geen advocaat zonder civiel effect. Voor hen die de advocatuur in Nederland als doel hebben is de keuze voor een Engelstalige rechten-opleiding niet zonder meer de juiste. Maar wat als je elders in de wereld de advocatuur wil betreden, of geen klassieke advocaat, maar transaction lawyer wil worden? Wat als de Nederlandse taal je niet ligt? De Duitse Rechtsanwalter, de Britse barristers en sollicitors, de attorneys uit de Verenigde Staten… Zoals men in mijn Heimat graag bemerken mag: de keuze is reuze. Míjn keuze en motivatie komen in een latere post terug. Spoiler alert: dankzij de Europese Unie kan elke Europese advocaat in beginsel overal in de EU (tijdelijk) als advocaat optreden. Ik betreed dan misschien niet via de Nederlandse route de advocatuur – maar Nederland is nog niet van mij af!
