De toename aan rechtszaken heeft verschillende oorzaken. Zo leiden meer afwijzingen door de IND volgens een woordvoerder van de Raad automatisch tot meer door asielzoekers ingestelde beroepen, zo meldt NRC. Een verschuiving in de herkomstlanden van asielzoekers speelt daarbij een grote rol.
Langere doorlooptijden
Staatssecretaris Ankie Broekers-Knol (J&V) liet in haar brief aan de Tweede Kamer van 7 september al weten dat de planning van de in maart 2020 ingestelde Taskforce van de IND ook voor de instroom van beroepen bij de rechtbanken grote gevolgen zal hebben, zeker nu de IND parallel aan de Taskforce vanaf 1 april 2020 nieuwe aanvragen in behandeling neemt en daarop binnen de wettelijke termijn beslist.
De Taskforce moet de achterstanden in het asielproces bij de IND voor het einde van dit jaar afhandelen, ook met als doel het bedrag aan dwangsommen in te dammen. De “substantieel hogere instroom van beroepen” leidt volgens de staatssecretaris bij rechtbanken op den duur tot langere “doorlooptijden”. Volgens haar is het moeilijk snel meer personeel aan te nemen, zo schreef ze aan de Kamer: “de werving, selectie en opleiding van rechters duurt gemiddeld 2,5 à 3 jaar”.
Voorbereiden
De IND en Raad voor de rechtspraak voeren volgens de staatssecretaris “regelmatig” overleg, zodat de “gerechten zich zoveel als mogelijk kunnen voorbereiden op de hogere instroom”.
Volgens een woordvoerder van de Raad zal er alles aan worden gedaan om een toename in het aantal zaken zo goed mogelijk te verwerken, “maar we kunnen niet zomaar een blik rechters opentrekken”, aldus NRC.
Afname
Onderbezetting bij de IND heeft er de afgelopen jaren voor gezorgd dat het langer duurt voordat op een asielaanvraag wordt beslist. Asielzoekers kunnen in beroep en via een advocaat een dwangsom eisen wanneer de IND na zes maanden niet op hun aanvraag heeft beslist. Omdat deze regeling inmiddels is afgeschaft, zal dit soort beroepen de komende tijd afnemen, zo verwacht de Raad.
Zorgvuldigheid
De Taskforce kampte door de coronacrisis met flinke problemen, zo schreef de staatssecretaris in september aan de Kamer, maar ook door organisatorische problemen en problemen met het werven en opleiden van nieuwe medewerkers. Deze “opstartproblemen” worden volgens haar inmiddels aangepakt.
Asieladvocaten vrezen dat de werkwijze van de IND ten koste gaat van de zorgvuldigheid en vragen zich in de media af wanneer er een parlementaire enquête komt naar de misstanden bij de organisatie van de IND.
