In de uitspraak van 24 april 2020 (ECLI:NL:HR:2020:797) moest de Hoge Raad twee vragen beantwoorden. In deze blog zal de tweede vraag beantwoord worden: de vraag of een verbod van de Nederlandse afdeling van de Bandidos Motorcycle Club tot gevolg heeft dat ook de lokale Nederlandse ‘chapters’ verboden zijn.
In deze zaak ging het om een internationale Motorcycle Club, BMC Internationaal met een Nederlandse afdeling de Bandidos Motorcycle Club, BMC Holland. BMC Holland bestaat vervolgens weer uit regionale chapters. De motorclub pleegt sinds mensenheugenis al flink strafbare gedragingen, waaronder drugsmisdrijven, wapenmisdrijven en afpersing, en het faciliteren en stimuleren daarvan en het aantasten van de rechten en vrijheden van anderen en de eigen leden en daarom is het voor het OM van belang dat ze deze motorclub strafrechtelijk kunnen vervolgen. Het probleem ziet echter toe op de vervolging van de leden van deze motorclub. Uit de praktijk blijkt dat het vervolgen van de individuele leden erg lastig is. Dit komt doordat bewijs moeilijk te leveren is. Bewijs dat er rondom de motorclub strafbare dingen gebeuren blijkt al lastig te verzamelen, laat staan bewijs rondom individuele leden die verantwoordelijk zijn voor strafbare gedragingen. Artikel 140 Wetboek van Strafrecht biedt hiervoor een mogelijke uitkomst. Dit artikel bepaalt namelijk dat een lidmaatschap van een verboden organisatie strafbaar is. Om echter te kunnen bewijzen dat de individuele leden lid zijn van een verboden organisatie, is wel een verbodenverklaring nodig. Ook moet er sprake zijn van een rechtspersoon, want die kan verboden verklaard worden.
Zelfstandige vereniging
Deze verbodenverklaring wordt door de Hoge Raad vervolgens ook gegeven in deze uitspraak, maar alleen voor Badidos Motorcycle Club (BMC) Holland. Dit verbod strekt zich namelijk niet uit tot de afdelingen van de vereniging die zelf als rechtspersoon moeten worden aangemerkt. De lokale chapters zijn dus niet verboden, doordat zij erin geslaagd zijn te verdedigen dat een verbod van de hoofdvereniging niet inhoudt dat hun vereniging ook verboden is. De chapters hebben aangevoerd geen lid te zijn van de hoofdvereniging maar alleen van een lokale club en dus een zelfstandige, niet afhankelijke vereniging te zijn. De kwalificatie van de chapters als zelfstandige vereniging heeft tot gevolg dat het OM nu voor elke chapter een apart verzoek tot verbodenverklaring moet doen om daarmee alsnog hun leden te kunnen vervolgen.
