De Overijsselse Overleg Rechter (OOR) heeft een bemoedigende start gemaakt. Senior rechter Erik Koster is tevreden over de 28 aanmeldingen in vijf maanden bij de laagdrempelige civiele rechter. De OOR koerst af op drie zaken per maand.
Deelname is vrijwillig
Eén zaak al is opgelost vóór zitting. Vijf zaken zijn op zitting gekomen. Daarvan eindigden er twee in een schikking, twee in een vonnis, en een werd aangehouden.
Dertien zaken konden niet in behandeling worden genomen omdat de andere partij niet meewerkte. Vier zaken waren ongeschikt voor de overlegrechter, en vijf zaken zijn nog in behandeling.
Met de Overijsselse Overleg Rechter wil de Rechtbank Overijssel de toegang tot het civiele recht verbeteren. Deelname is vrijwillig, het griffierrecht voor particulieren is met 40,50 euro per partij lager dan normaal, en er hoeven geen schriftelijke stukken opgesteld te worden. De rechter onderzoekt samen met partijen of ze er onderling uit kunnen komen.
Handgespaakt of fabrieksgespaakt
Rechter Koster, die zelf ook eenmaal als overlegrechter optrad, vertelt dat de helft van de aangedragen zaken om burenruzies ging. ”Verder zijn er opvallend veel consumentenkwesties.” In een daarvan ging het om de vraag of de leverancier een handgespaakte of fabrieksgespaakte fiets moest leveren. De overlegrechter stelde de consument in het gelijk. Het andere conflict dat in een vonnis eindigde betrof een samenwonend stel dat uit elkaar ging. De vraag was wie in de huurwoning mocht blijven wonen. De man, vonniste de rechter, vanwege de economische binding met de woonplaats.
De rechtbank houdt ook bij waarom de tegenpartij niet meewerkt. Koster: “Ze zijn ofwel bang in het ongelijk te worden gesteld, ofwel zo overtuigd van hun gelijk dat ze geen moeite willen doen, ofwel bang, vooral in burengeschillen, dat de ellende niet voorbij is met een vonnis.”
Complexe arbeidszaak
Bij de zaken die ongeschikt waren voor de overlegrechter ging het om twee bestuursrechtelijke kwesties, een complexe arbeidszaak en een kwestie van een verwarde persoon waarvan geen juridische zaak te maken was.
De rechtbank Overijssel wil meer ruchtbaarheid aan de pilot geven door intensiever gebruikt te maken van social media en door publiciteit in buurt- en wijkkranten. Ook wordt de overlegrechter nog meer onder de aandacht gebracht van advocaten.
De pilot eindigt eind 2020, tegelijk met de Rotterdamse Regelrechter en de Wijkrechter in Den Haag. Koster verwacht dat er dan een gezamenlijke evaluatie komt van deze drie vormen van laagdrempelige rechtspraak.
