Een caramel hot chocolate, please! Dat is wat ik altijd neem bij de Starbucks. Wie kent het niet? De lekkere koffie of chocolademelk van de Starbucks. Starbucks staat bekend om zijn goede koffie en de leuke corner waar je kunt zitten met je laptop. Om bijvoorbeeld je huiswerk te maken, of om een artikel te schrijven zoals ik nu doe. Maar wist je dat (naar mijn optiek) Starbucks eigenlijk indirect onrecht doet aan onze mkb-ondernemers (midden en kleinbedrijf)?
Wat bedoel ik precies met de agressieve belastingplanning in de titel hierboven en met mijn standpunt hierboven? Het is namelijk als volgt. In Nederland dragen ondernemers ongeveer vijfentwintig procent over aan de zogenoemde ‘venootschapsbelasting ’. Dit is verplicht. Maar de multinational Starbucks betaalt zoveel aan royalty’s dat de winst hierdoor veel minder lijkt dan dat het daadwerkelijk is. Doordat de winst hierdoor minder is, hoeven zij ook veel minder vennootschapsbelasting af te dragen. Wat is de functie van de royalty? Royalty’s zijn bedragen die je in rekening brengt om het merk van iets te mogen gebruiken. Deze royalty’s zijn kosten die nimmer hebben bestaan, want ondernemingen betalen het aan hun eigen dochteronderneming. Het grappige is dat Starbucks royalty’s betaalt aan zijn eigen dochteronderneming in Nederland voor het gebruik van haar eigen product.
In hoeverre is dit legaal? Elke wettelijke regel is te omzeilen. Wetten worden als het ware uit hun context gezet. Multinationals vestigen zich dan ook in Nederland, omdat het fiscaal aantrekkelijk is. Wij als klanten van Starbucks leveren hier een bijdrage aan. Als het volk niet in opstand komt, zal dit zo blijven. Is dit niet oneerlijk tegenover de koffieboer (mkb’er) om de hoek, die wel eerlijk zijn vennootschapsbelasting afdraagt? In mijn optiek is dit oneerlijk tegenover mijn medeburger. Valsspelers hebben meer geld en de eerlijke ondernemers kunnen daar niet meer tegen concurreren. Een oplossing tegen deze agressieve belastingplanning zou het volgende kunnen zijn. Binnen de Europese Unie zou er bijvoorbeeld een Europees belastingstelsel kunnen komen waarbij automatisch gegevens worden uitgewisseld over bedrijven.
In 2014 heeft de Europese Commissie aangegeven Starbucks te verdenken van de onderhavige constructie. Er mogen door de staat geen oneerlijke voordelen worden gegeven ten opzichte van andere bedrijven. In 2015 heeft Nederland beroep ingesteld tegenover de Europese Commissie, omdat werd geoordeeld dat sprake is van staatssteun. Deze zaak was lang bezig, totdat eind september 2019 het Gerecht van de Europese Unie heeft geoordeeld dat deze fiscale afspraken niet in strijd zijn met de Europese regels. Conclusie: het is ‘legaal’. (Of het immoreel is, is een andere vraag).
Ter verduidelijking: In dit artikel heb ik het over Starbucks. Maar veel multinationals zoals IKEA, Shell, Philips en AkzoNobel doen dit ook.
