Designerdrugs: de kameleon van de onderwereld

Anno 2021 blijft een effectief middel tegen designerdrugs nog altijd uit. Hoe blijven deze steeds veranderende drugs de justitiële dans ontspringen? In dit artikel staat de strijd van designerdrugs versus justitie centraal.

Delen:

beeld: Depositphotos

Nieuwe psychoactieve stoffen (NPS), beter bekend als designerdrugs, zijn stoffen met een psychoactieve werking die pas sinds kort als drug worden aangeboden en gebruikt. Men spreekt van ‘designer’ omdat de makers de moleculaire structuur van een reeds bestaand drug iets aanpassen en hiermee als het ware een nieuwe drug ontwerpen.

Hoe ontglippen designerdrugs strafbaarheid?

Zoals een kameleon zijn pigment herverdeelt om een andere kleur te krijgen, zo herschikken designers moleculen om een andere drug te ontwerpen. De nieuw scheikundige opmaak van de drug maakt dat van strafbaarheid (nog) geen sprake is. Criminelen gebruiken deze drugs dan ook als creatieve manier om de Opiumwet te omzeilen. Tot de wetgever de nieuwe drug verbiedt – een proces wat vaak enkele jaren duurt – hebben zij vrij spel. Wanneer het dan eindelijk verboden is steken vrijwel terstond nieuwe varianten de kop op. Hierdoor vist justitie eigenlijk altijd achter het net.

Bestrijding permanent gedoemd te mislukken?

Momenteel is een wetsvoorstel aanhangig dat ziet op de wijziging van de Opiumwet door aan de bestaande lijsten van verboden drugs (lijst I en II) een lijst IA toe te voegen. De nieuwe lijst bevat een aantal stofgroepen met een psychoactieve werking waarvan de chemische structuur is afgeleid van meerdere middelen die op lijst I staan. Door deze stofgroepen te verbieden worden alle substanties die kunnen worden afgeleid van de chemische basisstructuur van een stof uit lijst I, in één klap illegaal.

Kanttekeningen bij de beoogde remedie

Het is nog maar de vraag of lijst IA de oplossing is. Weliswaar kan deze generieke wetgeving tot efficiëntere opsporing en vervolging van drugscriminelen leiden, maar het brengt ook nadelige bijeffecten mee. Zo staat het op gespannen voet met het legaliteitsbeginsel. Dit beginsel houdt in dat niemand kan worden veroordeeld voor een feit dat niet strafbaar is. Bijgevolg moeten strafbare feiten duidelijk worden geformuleerd. Omdat de beoogde lijst IA echter gebruik maakt van stofgroepen en derhalve generiek van aard is, kan betoogd worden dat dit strijdt met het legaliteitsbeginsel. Immers, een voldoende duidelijke en specifieke omschrijving van de verboden middelen ontbreekt. Een andere kanttekening bij de voorgenomen remedie is dat de draagkracht beperkt is. Hoewel het een grote groep strafbaar stelt bestaan voor designers nog tal van stoffen die legaal gebruikt kunnen worden om nieuwe drugs te ontwerpen. Een druppel op een gloeiende plaat dus.

Ik concludeer dat het erop lijkt dat designerdrugs voorlopig niet effectief uit onze maatschappij geweerd kunnen worden. Hoewel de wetgever niet stil zit ontbreekt het de beoogde remedie aan doeltreffendheid.

Gebruikte bronnen:

Delen:

Het belangrijkste nieuws wekelijks in uw inbox?

Abonneer u op de Mr. nieuwsbrief: elke dinsdag rond de lunch een update van het nieuws van de afgelopen week, de laatste loopbaanwijzigingen en de recentste vacatures. Meld u direct aan en ontvang elke dinsdag de Mr. nieuwsbrief.

Meest gelezen berichten

Van onze kennispartners

Juridische vacatures

Scroll naar boven