Het harder werken voor lagere vergoedingen en de steeds veeleisender cliënten heeft effect op de arbeidsvreugde. Ik ben dan ook gaan nadenken of ik dit werk op deze manier de komende twintig jaar nog wil doen. Een politieke carrière zie ik echter voorlopig niet zitten.
Het zal met leeftijd te maken hebben, maar ik ben op zoek gegaan naar meer zingeving en positiviteit in mijn werk. Het bijstaan van een zwijgende verdachte met hoge verwachtingen geeft mij geen voldoening meer. Dat laat ik dan ook graag aan de jongere generatie over waarvan ik overtuigd ben dat zij dit met net zoveel verve en inzet doen als ik dat de afgelopen jaren heb gedaan.
Punt is wel dat tegenwoordig een verdachte er zelden meer mee weg komt door er het zwijgen toe te doen. Rechters mogen van de Hoge Raad “bij het bewijsoordeel in aanmerking nemen dat de verdachte voor omstandigheden die op zichzelf of in samenhang met verdere inhoud van de bewijsmiddelen beschouwd redengevend kunnen worden geacht voor bewijs van het tenlastegelegde feit, een aannemelijke, die redengevendheid ontzenuwende, verklaring geven”. Is dat niet het geval dan volgt geheid een veroordeling.
Art. 6.2 van het EVRM staat daaraan niet in de weg. Het schetsen van een alternatief scenario kan dan een uitweg zijn. Het is echter de vraag of hierin een taak voor de raadsman is weggelegd om het alternatief scenario te bedenken. Onaannemelijke scenario’s daarentegen werken weer strafverhogend en worden door rechters bij levensdelicten als onverteerbaar voor de nabestaanden aangemerkt.
Daar kan ik mij alles bij voorstellen. Dit voortschrijdend inzicht heeft mij doen besluiten om tot een andere aanpak te komen om zo weer plezier in mijn werk te krijgen. Ik ben een opleiding tot coach gaan volgen. Niet alleen om verdachten maar ook advocaten en anderen die vast dreigen te lopen in hun werk of in hun leven, weer op weg te kunnen helpen en inzicht te verschaffen op welke manier het werk en het leven leuker is te maken. Meer positiviteit en meer voldoening. Iemand die in een opwelling of in een bepaalde situatie een ernstig feit heeft gepleegd, moet op enig moment weer verder met zijn leven. Dan helpt oprecht spijt betuigen meer dan je kop in het zand te steken.
Wat strafmaat betreft vallen de straffen aanzienlijk lager uit als een verdachte die belastend bewijs niet kan weerleggen, openheid van zaken geeft. Het vergt wellicht een andere denkwijze, maar strijdend ten onder gaan om vervolgens conform eis of zelfs daarboven veroordeeld te worden is voor mij zeer onbevredigend. Deze andere denkwijze biedt vele nieuwe perspectieven. Natuurlijk is het zaak scherp te blijven om onterechte veroordelingen te voorkomen, maar enige realiteitszin is wel geboden. Inmiddels heb ik al een aantal collega’s die dreigden vast te lopen weer op weg kunnen helpen. Zelfs cliënten zijn bevattelijk om tot inzicht te komen dat domweg ontkennen hen in veel gevallen niet veel verder brengt. Het vergt durf en de nodige inspanning maar door weg te kijken en geen nieuwe paden te betreden is de kans op een leuker leven vrij gering. Sta er op z’n minst bij stil, al was het maar om verzuring of een burn-out te voorkomen.
