Bomen ontmoeten elkaar niet, mensen wel. Mijn ontmoeting met Lemar Bachtiar was geen toeval – wellicht een voorzienigheid. Op de introductiedag van de master Privaatrecht: Commerciële Rechtspraktijk aan de Universiteit van Amsterdam viel hij mij al op: een trouwhartige blik gecombineerd met een scherpe tong. Ik stapte op hem af en al snel raakten wij aan de praat. Het idee voor een interview was al snel geboren. Wij aten eerst in het Turkse restaurant Nefis Etliekmek in Amsterdam. Die ontmoeting vroeg om een vervolginterview in het Afghaanse restaurant Helai in de havenstad Rotterdam, waar Lemar woont.
Rotterdamse mentaliteit
‘’Ik zou mezelf beschrijven als een hardwerkende en nieuwsgierige persoon die er altijd naar streeft om het maximale uit zichzelf te halen’’, vertelt Bachtiar als wordt gevraagd zichzelf te beschrijven. ‘’Het Rotterdamse adagium ’niet lullen maar poetsen’ geeft vrij goed weer hoe ik in het leven sta. Daarnaast neem ik het leven met de nodige korreltjes zout en vind ik het belangrijk om de humor van alles in te zien. Je moet jezelf ook niet te serieus nemen.’’
Tijdens zijn middelbare school heeft Bachtiar voor zijn profielwerkstuk onderzoek gedaan naar de overeenkomsten en verschillen tussen de crisis van de jaren ’30 – de zogenaamde Grote Depressie – en de kredietcrisis. Deze scriptie werd als enige van de hele middelbare school bekroond met het cijfer 10. ‘’Ik ben altijd al gefascineerd geweest met het identificeren van terugkerende patronen in de geschiedenis’’, vertelt hij over zijn interesse in het onderwerp. ‘’Nog steeds vind ik het bijzonder hoe zelden wij als maatschappij leren van fouten uit het verleden en denken dat het ’deze keer anders’ zal aflopen. Dit is een van de redenen waarom ik het onderzoeken van crises, rampen en pandemieën zeer interessant vind.’’
Wat was jouw conclusie?
‘’De economische ‘wetenschap’ – als je het al zo mag noemen – kent zijn eigen empirische natuurwetten die herhaaldelijk worden bewezen, maar die nog steeds door een groot deel van de bevolking worden gebagatelliseerd en soms ook ontkend. Hierbij hoort onder andere het geloof in structureel onbeperkte groei en het idee van een free lunch.
De Grote Depressie en de kredietcrisis hebben weliswaar niet direct dezelfde oorzaken gehad, maar het geloof in structureel onbeperkte groei en de slechte voorbereiding op een wending van de economische cyclus zijn in mijn onderzoek toch als gemeenschappelijke factoren naar boven gekomen.’’
Kruisbestuiving
Lemar Bachtiar heeft tussen 2015 en 2019 drie verschillende studies gedaan aan de Erasmus Universiteit: Rechtsgeleerdheid, Fiscaal Recht en Economie. ‘’Het maken van een studiekeuze was voor mij vrij lastig’’, benadrukt hij eerlijk. Waarom toch de keuze om meerdere studies te doen? ‘’Zo heb ik altijd een grote liefde gehad voor het geschreven woord, maar ik wilde ook een meer tastbare en kwantitatieve skillset. Daarnaast was het voor mij – mede vanwege mijn passie voor het analyseren van economische modellen – al vroeg duidelijk dat ik de ondernemingsrechtelijke praktijk interessanter vond. In dat kader vond ik het ook van belang om geen one-trick pony te zijn zonder enige bedrijfseconomische kennis. En om eerlijk te zijn vond ik fiscaal recht gewoon leuk om erbij te doen.’’
Heeft de combinatie van die drie studies een voordeel?
‘’Deze drie studierichtingen hebben weliswaar een andere insteek, maar ik heb toch gemerkt dat ze bij belangrijke maatschappelijke discussies van grote waarde kunnen zijn en wezenlijke raakvlakken bezitten. Het interdisciplinair combineren van deze wetenschappen intrigeert mij enorm en dit zal in de toekomst waarschijnlijk ook steeds belangrijker worden. Achteraf gezien ben ik dus best blij met mijn studiekeuzes.’’
Klant is koning
Inmiddels heeft Bachtiar ook een aantal stages gedaan bij NautaDutilh, Clifford Chance en Baker Mckenzie. Momenteel werkt hij al een paar maanden als werkstudent bij HVG Law. Wat hij heeft geleerd in deze periode? ‘’Ik heb geleerd dat je als student in de praktijk de academische schrijfstijl snel los moet laten. Zowel de werkzame advocaten als de cliënten hebben baat bij tijdige en heldere antwoorden met zo weinig mogelijk poespas. Bovendien is het ook belangrijk om vanuit de cliënt – dus commercieel – te denken en te proberen zo oplossingsgericht mogelijk te handelen. De vraag die je altijd in je achterhoofd moet houden: wat wil de cliënt precies en hoe kan ik de cliënt zo goed mogelijk helpen bij dit probleem?’’
Heb je nog tips voor studenten die binnenkort stage zullen lopen?
‘’Aan andere studenten zou ik mee willen geven om vooral te genieten van hun stage. Maak gebruik van de kennis van de aanwezige advocaten en vraag om hun feedback. Laat initiatief zien en zorg ervoor dat mensen je opmerken. Plan je werkzaamheden goed en communiceer duidelijk over deadlines. Maar vooral, vergeet niet dat het er bij een stage vooral om draait dat je erachter komt of dit echt je passie is. Als je dus twijfelt of een bepaald kantoor of bepaalde sectie bij je past, probeer het dan ook ergens anders.’’
De vraag wat hij niet snel zal vergeten van zijn stages maakt dat hij even nadenkt. ‘’Hetgeen mij het meest is bijgebleven, is de aanwezigheid bij de closing van een deal waarbij ik nauw betrokken was. Bovendien vond ik het geven van een presentatie over nieuwe Europese wetgeving met betrekking tot fusies en overnames aan het hele kantoor best spannend. Naar aanleiding hiervan heb ik ook zelf een nieuwsbrief opgesteld en uitgestuurd naar de cliënten. Ten slotte waren de vele borrels altijd gezellig. Dat waren uiteindelijk toch een aantal leuke ervaringen.’’
Wil je nu verder gaan in de advocatuur?
‘’De werkzaamheden van een advocaat – onderzoeken, analyseren en adviseren – wil ik in mijn toekomstige carrière zonder meer voortzetten. Ik geniet er enorm van om uitdagende casussen te ontleden en op te lossen. De advocatuur biedt mij een perfecte basis om deze activiteiten te ontplooien en daarbij de nodige vaardigheden te ontwikkelen.’’
Eigen verdiensten
Lemar Bachtiar is op twaalfjarige leeftijd naar Nederland gekomen. Al redelijk snel heeft hij de Nederlandse taal onder de knie gekregen. Vond hij het moeilijk om met zijn achtergrond op de Zuidas te aarden? ‘’Nee, totaal niet. Ik heb gemerkt dat je in Nederland altijd kansen krijgt aangeboden en dat het belangrijk is om deze kansen ook met beide armen te grijpen. Bovendien zijn de meeste kantoren echt op zoek naar de beste en meest gemotiveerde studenten. Het is irrationeel om te veronderstellen dat men alleen vanwege een andere achtergrond zal worden afgewezen. Ik heb altijd het idee gehad dat ik eerlijk en integer ben behandeld en beoordeeld.’’
‘’De advocatuur is mijns inziens gelukkig een van de meest meritocratische strijdtonelen”, benadrukt Lemar. “Daarom zou ik iedereen, maar vooral ook andere mensen met een migratieachtergrond, op het hart willen drukken om gewoon te solliciteren. Niet geschoten is altijd mis.’’
Aan wie moet je denken als je het woord ‘succesvol’ hoort?
‘’Dat is geen eenvoudige vraag.’’
Waarom?
‘’Succes is een vrij subjectief begrip dat in grote mate afhankelijk is van de doelen die een persoon zichzelf stelt. Iemand waar ik wel veel bewondering voor heb is Elon Musk. Ondanks een aantal grote tegenvallers is het hem gelukt om het meest waardevolle automerk ter wereld neer te zetten, waarmee hij een onwijs grote bijdrage heeft geleverd aan de ontwikkeling van elektrische en milieuvriendelijkere auto’s. Hij probeert tevens Mars te koloniseren en daarnaast heeft hij raketten gelanceerd die weer kunnen landen. Deze schijnbaar oneindige drive om door te zetten en ambitieuze doelen te stellen inspireert mij enorm.’’
Heb je een motto?
‘’Om eerlijk te zijn vind ik algemene motto’s best grote ongein. Elke omstandigheid vraagt om een andere aanpak en uiteindelijk moeten we als individuen allemaal ons eigen pad volgen. Laten we er maar het beste van maken.’’
