Enkele uren voor de finale werd de zanger van Europapa, de Nederlandse inzending van dit jaar voor het songfestival, gediskwalificeerd wegens een ‘incident’. Klein zou het zerotolerancebeleid van organisator European Broadcasting Union (EBU) hebben geschonden. Wat er precies was gebeurd maakte de EBU niet duidelijk, wel had ze de politie en het OM ingeschakeld voor onderzoek.
Omroep AvroTros, die de artiest begeleidt, noemde de diskwalificatie in een reactie “buitenproportioneel”. Volgens de omroep had Klein een dreigende beweging gemaakt naar een cameravrouw, nadat hij meerdere malen had gevraagd of ze wilde stoppen met filmen.
Onschuldpresumtie
De uitsluiting van Klein leverde talloze reacties op, ook van juristen. Advocaat Jan Vlug schreef op X dat hij het bijzonder vond dat” iedereen al een mening heeft zonder te weten wat Joost nu precies heeft gedaan of gezegd. Zeker nu de politie eraan te pas is gekomen. Laten we wachten op beeld…”
Van allerlei kanten werd gewezen op het beginsel dat iemand onschuldig is totdat het tegendeel wordt bewezen. Het ontlokte strafrechtadvocaat Patrick van der Meij op X de opmerking: “Ik omarm de toegenomen waardering voor de onschuldpresumptie, maar ik had nooit kunnen bevroeden dat dat te danken zou zijn aan het Eurovisie Songfestival.”
Transparantie
Advocaat Christiaan Alberdingk Thijm schreef een uitgebreide post op LinkedIn over de kwestie, waarin hij onder meer opmerkte dat de EBU verwijst naar de ‘contest rules’ die zouden zijn geschonden, zonder aan te geven om welke regel het zou gaan. “EBU noemt slechts een zero-tolerance beleid dat de organisatie zou hanteren ten aanzien van grensoverschrijdend gedrag.” Zijn bericht leverde veel reacties op. Zo stelt Louise de Gier (BOLT Advocaten) dat transparantie inderdaad een vereiste is als je zo’n maatregel neemt.
Hoffelijkheid
Advocaat Abraham Mouritz noemt de diskwalificatie “Jammer. Ook omdat NL voor paal staat. Ik weet ook niet wat er gebeurd is, maar als je daar NL vertegenwoordigt hanteer je op zijn minst een bepaalde hoffelijkheid en zijn juridische analyses voor het ontbreken daarvan overbodig.”
Michiel Kramer, managing legal counsel bij Wolters Kluwer Benelux, meldt dat hij geen betere aanleiding kan bedenken om te stoppen “met deze poppenkast”.
Collectieve actie
Kees Jan Kuilwijk (Gateley Legal) schrijft wel te voelen voor een WAMCA-actie (Wet afwikkeling massaschade in collectieve actie) namens alle Nederlandse songfestivalliefhebbers. “Puntje van zorg is nog wel of deze vorderingen tot immateriële schadevergoeding bundelbaar zijn, maar we kunnen het proberen. Twee miljoen keer 1000 euro. Is de moeite waard.”
Kort geding
Tijdens een extra uitzending van Op1 over de kwestie vroeg advocaat/hoogleraar Geert-Jan Knoops zich af waarom AvroTros niet zodra diskwalificatie dreigde naar de Zweedse rechter was gestapt om een kort geding tegen de EBU aan te spannen. “Ook al is er een protocol dat zegt ‘zero tolerance’, er moet altijd getoetst worden naar proportionaliteit.”
Geen beroep mogelijk
Op LinkedIn kwam advocaat Dirk Giltay Veth met de vraag of Klein zelf nog een kort geding zou kunnen starten, en verder of hij de EBU aansprakelijk kan stellen voor inkomensverlies. In een later bericht heeft Giltay Veth de EBU-gedragsregels opgeduikeld. Daarin staat onder meer: “Not to behave or work in a manner which could infringe other persons’ rights or limit or hinder anyone else’s working capabilities. Physical and/or verbal and/or sexual abuse or aggression is strictly prohibited.”
Maar hoe ernstig de agressie nou was maakt uiteindelijk weinig uit concludeert Giltay Veth op basis van de laatste regel van de Rule of conduct. Die luidt: “All decisions taken by the EBU, the Host Broadcaster and/or the Participating Broadcasters shall be final and binding and You agree that no remedy shall be possible.”
Toen het Eurovisie Songfestival drie jaar geleden in Rotterdam plaatsvond schreef Mr. een artikel over daarbij betrokken juristen. Wie dat nog eens wil lezen kan hier klikken.
