De successiewet zou eenvoudiger en goedkoper worden. Dat beloofde toenmalig Staatssecretaris van Financiën De Jager toen hij in 2008 aankondigde de wet aan te passen. Een aantal maanden na de invoering ervan op 1 januari 2010, lijkt van die belofte niet veel terechtgekomen. De aanpassingen leiden eerder tot nog meer complexiteit. Dit concluderen accountants- en adviesorganisatie BDO en de Universiteit van Tilburg in een gezamenlijk opgesteld rapport.
Het rapport ‘De gewijzigde successiewet’ is uitgesproken kritisch over de uiteindelijke uitwerking van de aangekondigde wetswijzigingen. Toine van Beers, fiscalist en partner van BDO: “Het aantal tarieven en tariefgroepen is sterk teruggebracht, alleen op dat onderdeel is de wetswijziging geslaagd. De overige aangekondigde wijzigingen zijn niet doorgevoerd of op zo’n manier dat het alleen maar leidt tot meer complexiteit.” Daarnaast leiden de wijzigingen in de successiewet en inkomstenbelasting in bepaalde situaties tot een hogere belastingdruk dan voorheen. Van Beers: “Stel dat een directeur aandeelhouder zijn bedrijf heeft verkocht en daardoor bij overlijden een vennootschap met beleggingsvermogen nalaat. De totale belastingdruk kan dan bij overlijden oplopen tot 40 procent. Tot vorig jaar was dit nog 27 procent. De eerste vraag die dan rijst, is natuurlijk of vermogende aandeelhouders niet besluiten hun toevlucht te nemen tot een woonplaats in het buitenland. Dat is zeker niet gunstig voor de Nederlandse economie.”
Ook signaleert het rapport dat een aantal wijzigingen in de nieuwe wetgeving zorgt voor nieuwe consequenties over gemaakte keuzes in het verleden. Professor Inge van Vijfeijken, hoogleraar belastingrecht Universiteit van Tilburg: “Positief is natuurlijk dat het recht van overgang is vervallen. Maar daar staat tegenover dat van de aangekondigde vereenvoudiging op het terrein van de fictiebepalingen niets terecht is gekomen. Sterker nog, de bepalingen zijn alleen maar aangescherpt in het nadeel van de belastingplichtige. Indien bijvoorbeeld de ouders in het verleden de blote eigendom van hun huis hebben overgedragen aan hun kinderen, wordt vanaf 1 januari 2010 niet alleen de aangroei van blote naar volle eigendom belast, maar ook de waardestijging van het pand zelf.”
