‘Minister mag rechtsbescherming wel serieuzer nemen’

Delen:

Matthieu Verhoeven (rechtbank Overijssel; foto: Chantal Ariëns)

Nadat onlangs de NVvR en de Haagse rechtbankpresident zich al in negatieve bewoordingen over minister Dekker uitlieten, toont ook de Almelose rechter Matthieu Verhoeven zich kritisch. “Dekker is de minister van rechtsbescherming. Die bescherming mag hij wat mij betreft wel iets serieuzer nemen”, zegt Verhoeven in een interview dat in het volgende nummer van Mr. verschijnt. Verhoeven heeft ook kritiek op de bestuurders van de Raad voor de rechtspraak en de gerechten. Die hebben volgens hem het contact met de praktijk verloren.

“Rechters zijn geen knechten in dienst van de Raad voor de rechtspraak die bij onwelgevallig nieuws hun mond moeten houden”, aldus Verhoeven, rechter bij de rechtbank Overijssel. Als Togacolumnist van NRC Handelsblad roert hij zich regelmatig in het publieke debat.  “Wij hebben als onafhankelijke rechters de opdracht een bijdrage te leveren aan het rechtstatelijke denken.”
De denkkracht van rechters is hard nodig, stelt Verhoeven, die al ruim 25 jaar in het vak zit. Hij waarschuwt voor aanhoudende bezuinigingen en het afkalvende vertrouwen in de rechtstaat dat daarvan het gevolg kan zijn. “Door de automatisering rond KEI is er enorm bezuinigd op ondersteunend personeel”, licht hij toe. “Tachtig tot negentigprocent van de griffie lijkt tegenwoordig bemand door een flexibele schil van invalkrachten, terwijl wij als rechters worden geacht zoveel mogelijk werk aan de griffier te delegeren. Dan moet je wel investeren in gekwalificeerd personeel. Als je professionele standaarden wilt formuleren, moet je ook uitgaan van professionaliteit en kwaliteit en geen managementtaal uitslaan over het herijken van een visie. Rechters zijn geen stelletje kakkers die vanuit hun ivoren toren klagen dat ze het zo druk hebben. Rechtspraak is een staatstaak en een staatstaak kost geld, punt. ”
De suggestie dat de financiële en digitaliseringsproblemen waarmee de Rechtspraak kampt aan de rechters zelf zijn te wijten, vindt Verhoeven “ronduit kwalijk”. “Wij hebben gewaarschuwd voor de dramatische gevolgen van de herziening van de gerechtelijke kaart. Er is niet geluisterd. Wij hebben uitgelegd waarom het sluiten van nevenlocaties een slecht idee is. Toch oppert de minister het nog een keer. Bestuurders hebben KEI laten mislukken, niet wij. Maar wat zei de vorige voorzitter van de Raad voor de rechtspraak? Het ligt aan de rechters, die werken niet mee. Pardon? En waar waren toen onze bestuurders om dat tegen te spreken? Sta voor je mensen!”

Besturen op afstand

De bestuurders van de gerechten en de Raad voor de rechtspraak zijn het contact met de praktijk verloren vindt Verhoeven. Ze weten niet meer wat er feitelijk gebeurt op de rechtbanken en de hoven. “Ze zijn druk in de weer met cijfers en sheets, maar behandelen zelf geen zaken meer. Ze besturen op afstand, maken deel uit van een of ander MD-traject en rouleren sneller dan het licht. Ik geloof dat wij hier in Overijssel toe zijn aan ons vijfde niet-rechterlijke bestuurslid in een paar jaar tijd. Op die manier krijg je nooit binding met de mensen die je bestuurt.”

Virtual reality

Om het contact te herstellen moeten toekomstige bestuurders volgens Verhoeven minstens de helft van hun tijd weer zaken draaien. Gewoon meedoen op de werkvloer en ervaren hoe het is om in deze tijd rechter te zijn. Daarnaast moet het hele financieringsmodel van de rechtspraak op de schop. Niet meer schuiven met productieplanningen, maar investeren in mensen en materieel, opdat het vertrouwen van burgers in een onafhankelijke rechter niet nog verder daalt. “Dekker is de minister van rechtsbescherming. Die bescherming mag hij wat mij betreft wel iets serieuzer nemen. 1,4 miljoen mensen kampen met problematische schulden en de overheid is een van de grootste schuldeisers. Soms heb ik het gevoel dat bestuurders en kabinet echt niet meer weten wat waar is en wat niet. Alsof we allemaal in een soort virtual reality leven. Maar een vonnis is een vonnis en geen mening. Dat is wat er op het spel staat. Als de politiek de rechtspraak niet meer serieus neemt, hoe kun je dan verwachten dat een burger dat wel doet?”

Het komende nummer van Mr. verschijnt op 22 maart.

Delen:

Het belangrijkste nieuws wekelijks in uw inbox?

Abonneer u op de Mr. nieuwsbrief: elke dinsdag rond de lunch een update van het nieuws van de afgelopen week, de laatste loopbaanwijzigingen en de recentste vacatures. Meld u direct aan en ontvang elke dinsdag de Mr. nieuwsbrief.

Scroll naar boven