Het rapport is opgesteld nadat in het MKB-actieplan werd aangekondigd dat onderzoek zou moeten worden gedaan naar een vereenvoudiging van de oprichting van de bv. Impliciet wordt gesteld dat het eventueel buiten de notaris om moet. Op dit moment is voor het oprichten van een bv het passeren van een notariële akte vereist. Ook moeten de oprichters/bestuurders daarna opgave doen bij de Kamer van Koophandel met het oog op inschrijving van de bv en de bestuurders en commissarissen in het Handelsregister.
Fraudebestrijding
In opdracht van Mona Keijzer, staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat, schreven Vino Timmerman (oud-hoogleraar ondernemingsrecht en advocaat-generaal bij de Hoge Raad) en Christiaan Stokkermans (notaris en voormalig partner van Allen & Overy) het rapport Oprichten zonder omwegen. Daarin stellen zij dat het schrappen van de verplichte rol van de notaris bij het oprichten van een bv kan leiden tot verlies van fraudebestrijding, rechtszekerheid, rechtsbescherming en voorlichting. De staatssecretaris heeft dit rapport 28 juni naar de Tweede Kamer gestuurd.
Ervaring
In het rapport schetsen de auteurs enkele scenario’s waarin een bv met en zonder notaris wordt opgericht. Ze kiezen duidelijk voor de optie: mét de notaris. Die doet immers méér, aldus de schrijvers, dan ervoor zorgen dat er een rechtsgeldige bv tot stand komt. Zo meldt hij ook fraude aan de Financial Intelligence Unit (FIU). Ook heeft het notariaat veel ervaring met de oprichting en het functioneren van bv’s. In het notariaat gelden regels die de kwaliteit van ambtsuitoefening borgen. Die ervaring en kwaliteitsborging gaan in ieder geval ten dele verloren, als de notaris niet verplicht deel van de oprichtingsprocedure zou blijven uitmaken. “Het is moeilijk in te schatten hoe omvangrijk per saldo het verlies van onder andere rechtsbescherming is, wanneer bijvoorbeeld de KvK diverse soorten modelstatuten online ter beschikking zou stellen en de online voorlichting over het werken met vennootschappen uitbreidt”, aldus het rapport. De auteurs verwachten dat, als de notaris uit de oprichting van een bv wegvalt, “andere juridische adviseurs (met minder ervaring en geen wettelijk geregeld beroep) zich zullen aanbieden om de oprichting van bv’s te begeleiden.”
Consultatie
Staatssecretaris Keijzer wil binnenkort belanghebbenden over een aantal beleidsopties raadplegen, onder andere door middel van een online consultatie. Zij hoopt de Tweede Kamer dit najaar te kunnen informeren over een beleidsstandpunt.
