De door de NOvA gepubliceerde brief komt vlak nadat het kabinet op 21 mei bekendmaakte de zogeheten ambtsberichten – adviezen over de veiligheid in landen waar vluchtelingen vandaan komen – voortaan niet meer openbaar te maken. Het besluit stuitte op ongeloof en verbazing bij diverse instanties uit de asielketen, waaronder de IND.
Het is al decennialang standaardprocedure vanuit de regering om de ambtsberichten namelijk ‘gewoon’ te publiceren. De informatie uit die berichten vormt de centrale bron waarop het hele asielbeleid vervolgens wordt gebaseerd. Informatie over de veiligheid in landen van herkomst is immers cruciaal bij de beoordeling van asielaanvragen. De NOvA is van mening dat het zomaar wegnemen van die centrale informatiebron in “in strijd is met EU-wetgeving en met Nederlandse wet- en regelgeving, zoals de WOO en de Algemene wet bestuursrecht.”
‘Equality of arms’-beginsel
De NOvA wijst er in zijn brief op dat het verzamelen van relevante landeninformatie ten behoeve van asielprocedures een “unierechtelijke verplichting” is. “Hetzelfde geldt voor het beschikbaar stellen van deze informatie aan asielzoekers en hun rechtsbijstandverleners. Dit is bepaald in de zogenoemde Procedurerichtlijn. Deze verplichting wordt in Nederland uitgevoerd door ambtsberichten te publiceren. Het stoppen met deze jarenlange praktijk, zonder een alternatieve vorm van het delen van deze informatie met asielzoekers en hun rechtsbijstandverleners te bieden, is strijdig met de genoemde bepalingen uit de Procedurerichtlijn.”
De NOvA voert vervolgens bovendien het ‘equality of arms’-beginsel aan, waarop het aangekondigde kabinetsbeleid ook inbreuk zou maken. “Dit beginsel vloeit voort uit het recht op een effectief rechtsmiddel, dat is neergelegd in artikel 13 van het EVRM en artikel 47 van het Handvest van de Grondrechten van de Europese Unie.” De NOvA adviseert de regering dan ook het voorgenomen besluit terug te draaien.
Missende consultatie
Uit de brief wordt duidelijk dat bij de NOvA de irritatie groeit over de wijze van besluitvorming binnen het huidige kabinet en het gebrek aan consultatie bij relevante experts of organisaties. “Net als bij de totstandkoming van recente asielwetgeving, is ook hier nagelaten eerst deskundigen of mensen uit het werkveld te consulteren”, zo valt daarover in het slot van de brief te lezen. “De NOvA mist consultatie van deskundigen en praktijk. Ook naar aanleiding van dit besluit wordt een grotere druk op de uitvoering en de rechtspraak verwacht.”
