Het onderzoek werd gedaan ter gelegenheid van de Dag van de Erfenis op 13 november. Die wordt voor de tweede keer georganiseerd door de Vereniging van Estate Planners in het notariaat (EPN), de Vereniging Familie- en erfrecht Advocaten Scheidingsmediators (vFAS) en de Vereniging van Mediators in het Notariaat (VMN). 422 van hun leden zijn gespecialiseerd in het erfrecht; de helft daarvan heeft de enquête ingevuld.
Onkunde
De resultaten van het onderzoek bevestigen dat de keuze van de executeur meestal niet goed is doordacht. In gezinssituaties wordt traditiegetrouw vaak gekozen voor een van de kinderen als executeur. Of dat een slimme keuze is, blijkt pas achteraf. Onkunde over de rol van executeur, slechte communicatie of niets uitvoeren wekt irritatie en wantrouwen bij de overige erfgenamen. In combinatie met de emoties die rond een overlijden spelen, kan dat uitlopen op een rechtszaak. Bij het opstellen van een testament kan de notaris daarom beter adviseren dat de erflater een doordachte keuze maakt om achteraf wrijving tussen erfgenamen te voorkomen.
In Nederland wordt meestal een van de kinderen benoemd tot executeur (61%). Het is niet verplicht om een executeur te benoemen: in zo’n 25% van de gevallen gebeurt dat niet.
De precieze invulling van de rol van executeur is voor bijna de helft van de mensen onbekend. Iets meer dan de helft weet dat de rol van executeur niet hoeft te worden aanvaard.
Ontslaan
De meeste problemen in de afhandeling van het testament ondervinden notarissen wanneer een direct familielid executeur is (60,1%). Een familielid dat wat verder van de familie afstaat zorgt voor minder toestanden (23,5%), de minste problemen zijn er als een professional als executeur is aangesteld (10,7%).
In enkele gevallen wordt een gang naar de rechter gemaakt. Deze kan de executeur als die het echt te bont heeft gemaakt ontslaan. Redenen daarvoor kunnen zijn dat dat de executeur te lang niets heeft gedaan, slecht communiceert met de erven of dat sprake is van tegengestelde belangen.
Testamentcheck
De Dag van de Erfenis is in het leven geroepen om het belang van een deskundige begeleiding bij de afwikkeling van erfenissen onder de aandacht te brengen en om conflicten te voorkomen. Als onderdeel van deze dag organiseren EPN en VMN de Testamentcheckdag: mensen kunnen gratis in gesprek met (kandidaat)-notarissen om hun testament te laten controleren of zich te laten adviseren hoe ze een gevoelige kwestie kunnen aanpakken en daarmee te zijner tijd ‘gedoe’ kunnen voorkomen.
