Waar het gaat om informatieverstrekking treedt de Nederlandse overheid burgerrechten met voeten, zegt Aline Klingenberg, verbonden aan de vakgroep Bestuursrecht en Bestuurskunde van de faculteit Rechtsgeleerdheid van de Rijksuniversiteit Groningen. Er wordt onvoldoende informatie toegankelijk gemaakt en waar die informatie wel beschikbaar is, blokkeren overheden deze vaak. De zaak is zo belangrijk dat aanpassing van de grondwet nodig is, vindt Klingenberg. Mr. Aline Klingenberg promoveert eind dit jaar op bestuursrechtelijke normen voor elektronische overheidscommunicatie.
Voor het functioneren van een democratie is openbare toegankelijkheid van overheidsinformatie essentieel. Mogelijkheden daartoe zijn er volop, stelt Klingenberg, vooral het internet leent zich ervoor. Maar gemeenten en provincies benutten deze onvoldoende. Daarnaast zouden ook semi-overheidsorganisaties zoals toezichthouders en gesubsidieerde instellingen, meer openbaarheid moeten betrachten. De praktijk is echter geheel anders, meent Klingenberg. “Basisinformatie is weliswaar redelijk toegankelijk, maar overheden moeten veel meer informatie beschikbaar stellen over bijvoorbeeld besluitvorming of beleid. En dat ook nog eens in begrijpelijke taal.” Weliswaar kunnen burgers via een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) informatie opvragen, maar die aanvragen stranden nogal eens in moeizame en langdurige juridische procedures.
Het Europees Hof van de Rechten van de Mens (EHRM) is op dit punt echter heel duidelijk, betoogt Klingenberg: “Het recht op overheidsinformatie is een basaal grondrecht, stelt dit Europees Hof. Weigering om informatie te verstrekken terwijl die alleen bij de overheid te verkrijgen is, kan volgens het Hof worden gezien als inbreuk op de vrijheid van meningsuiting. Het recht op informatie is echter niet opgenomen in onze grondwet, en dat zou zeker moeten.” Enkele jaren geleden is hiervoor door de Commissie Franken reeds een voorstel gedaan, maar daar is het tot nog toe bij gebleven.
Klik voor het gehele bericht hier
