Een vraag die John Morijn, bijzonder hoogleraar recht en politiek in de internationale betrekkingen aan de Groningse rechtenfaculteit, ontkennend beantwoordde. Hij sprak zijn oratie The Law and Politics of Protecting Liberal Democracy uit op 24 juni 2022 in de aula van de RUG.
Ten eerste beantwoordde hij de vraag als jurist, op de grond dat gedwongen uittreding in de huidige situatie simpelweg niet mogelijk is. Ten tweede deed hij dit als “a scholar focused on persons who make a difference in real life”.
EU-missie
Met die bril op stelde hij dat EU-burgers in Polen en Hongarije – rechters, activisten, academici en journalisten – meer gedaan hebben dan wie dan ook om te vechten voor een EU die trouw blijft aan haar missie. “How could we justify punishing them for something their governments do, and against which we have not sufficiently helped them push back?”
Bedreigde pers
Het hart onder de riem bleef in de betreffende landen niet onopgemerkt. In de Poolse krant OKO.press werd de tekst vrijwel letterlijk overgenomen, en in de – bedreigde – Hongaarse krant Telex werd een bewerking van de tekst in zowel het Engels als het Hongaars geplaatst. Premier Viktor Orbán staat erom bekend weinig ruimte te laten voor de onafhankelijke pers.
Deze vorm van publiciteit is precies waarop Morijn hoopte. “Hiermee heb ik in feite mijn hoofddoel, namelijk om Polen en Hongaren direct te bereiken met mijn boodschap, bereikt”, zegt hij.
De oratie is hier in haar geheel te lezen.
